amalinks wokungena

Breaking News

Soluvuta Ngamandla Udaba Lwabokuza Lapho Kulungiselelwa Ukhetho eSouth Africa


Ngesikhathi sekusele insuku ezingamatshumi amabili nje kuphela ukuthi eleSouth Africa lingene ekhethweni, udaba lwabantu bokuza abagcwele elizweni luqhubeka lusemlonyeni yabanengi lamabandla ezombusazwe esithi abokuza kabaphume baphele eMzansi.

Enhlelweni zonke zokukhuluma ngokhetho kubomabona kude, kugxoxompikiswano lase mikhankasweni akekho ochitha lellithuba engakhulumanga ngabantu bokuza.

Ibandla le Inkatha Freedom Party lona selize lethula uhlelo elilubiza Private Bill lapho elifuna khona kubekwe kucace ukuthi kulemisebenzi okungavunyelwa abokuza bayenze.

Umkhokheli waleli bandla uMnu. Velenkosini Hlabisa uthi yiyo kuphela indlela ibandla lakhe elikholwa ukuthi ingacanda imisebenzi kuzizalwane zakweleSouth Africa ezifika izigidi ezilitshumi ezingasebenziyo.

IFP political party leader, Velenkosini Hlabisa
IFP political party leader, Velenkosini Hlabisa

“Inengi lezizalwane zakweleSouth Africa kalanelisi ukungena emizebenzini endaweni zokudlela, ezokwakha, ezemota ezithwala abantu amaehailing, ngenxa uyokuthi limisebenzi igcwele abantu bokuza. Lokhu kubangela ukuthi inengi lezizalwane zakuleli liswele imisebenzi.”

Umkhokheli webandla lePatriotic Alliance uMnu. Gayton Mckenzie ngomunye wabasebenzisa wonke amathuba okukhuluma betshengisa ukungemukeli kwabo abokuza.

Patriotic Alliance party of South Africa Gayton McKenzie
Patriotic Alliance party of South Africa Gayton McKenzie

“Thina singathola intambo zombuso ngizahamba mathupha ngiye esibhedlela seRahima Moosa ngiyecitsha yonke imitshina yonke ebambe impilo zabokuza abaselizweni ngokungekho emthwetheni. Abahambe kubo laba bantu. Abahambe.”

Kodwa umkhokheli webandla leEconomic Freedom Fighters uMnu. Julius Malema yena uthi bona abavumelani lakancane lamabandla afuna abakwamanye amazwe baxotshwe ngemva kokhetho.

“Imingcele kufanele ivulwe. Izwekazi le Africa linye. Kungathi sivulela imingcele abamhlophe kuphela zingavuleli abensundu njengathi. Asekeni ukubandlululana ngoba sonke singama Africa.”

EFF leader Julius Malema
EFF leader Julius Malema

Loba kunjalo uMalema ufuna kulungungiswe udaba lweZimbabwe ukuze kungabi lomumo obafuqa ukusuka elizweni labo.

Kolwayo uhlangothi ibandla elibusayo eleANC selikubeke kwacaca ukuthi lifuna kuguqulwe yonke imithetho yokungena lokuphuma kwabantu elizweni ukuze kubenzima kakhulu ukuthi abokuza bahlale lokusebenza elizweni.

AbeZimbabwe bona bathi kunzima ukutshela abanikazi belizwe ukuthi bamukele njani izethekeli zabo ngoba lokhu kuliliungelo labo eligcweleyo elisemandleni abo.

Ingcwethi kwezemithetho lezombusazwe, zithi lanxa abeZimbabwe bengelalo ilungelo lokuvota, udaba lokusilela kwemisebenzi efunwa yizizalwane zakweleSouth Africa ngalesi sikhathi sokhetho, yikho okwenza wonke umuntu akhulume ngabo.

UMnu. Vusumuzi Sibanda eyinye yalezingcwethi, ufakaza kabanzi ngalokhu.

“Ngokugcwala kwabo ngenxa yenhlupheko esekhaya emuva kwenza njalo ukuthi inzondo ikhuphuke kwabaningi abalapha eSouth Africa. Kuyikhona izizatho ezenza ukuthi babeyiyona inhlokondaba engxoxweni eziningi ngoba phela abantu bayazibuza ukuthi lababantu basithatheli misebenzi lendaweni ezinengi abaqashi bayabakhetha ngoba bengakhethi imisebenzi.”

Ngokutsho kwezibalo zabakwamanye amazwe abaseSouth Africa izizalwane zeZimbabwe yizo ezinengi okwedlula bonke. Leli nani likhuphuke kakhulu ngo 2008 ngesikhathi kusiba lengxabangxoza kusimo sezombusazwe lesomnotho.

Lokhu kubangele ukuthi kuhlale kusiba lodlakela oselubhekiswe kwabakwamanye amazwe kubangwa imisebenzi kanye lokwephulwa komthetho inengi lakho okukhonjwa imizwe labo abadabuka eZimbabwe.

Leyinto njalo esibangele ukuthi wonke amabandla amatsha phakathi kwangamatshumi ayisikhombisa ancintisa kukhetho lwalonyaka inengi labo liphume lezithembiso zokuthi bangangena embusweni bazadudulwa abokuza imisebenzi yonke abayenzayo iphiwe izizalwane zakweleSouth Africa.

Udaba lokufuthelana kwabokuza lenzalo yeSouth Africa ngesikhathi sokhetho siluphiwa nguThuso Khumalo
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:12 0:00

Forum

XS
SM
MD
LG