amalinks wokungena

Breaking News

Asebekhulile Labanye Abatsha Bahlutshwa Ngumkhuhlane Wenhlamvu Zamehlo


Baphala abantu amehlo.
Baphala abantu amehlo.

Banengi abantu asebekhulile labanye abatsha ababanjwa ngumkhuhlane ohlasela inhlamvu zamehlo owaziwa ngeSilungu ngokuthi yi-eye cataract.

Uyelapheka umkhuhlane lo.

Umkhuhlane wenhlamvu zamehlo ngumkhuhlane ovame ebantwini abadala labalomkhuhlane wetshukela. Welatshwa ngokuphalwa kwamehlo ngodokotela.

Olunye uluhlu lwabantu abangabanjwa ngumkhuhlane lo ngabahlala lapha okuthunqa khona intuthu enengi kungakhathelekile ukuba le ngevela ezimoteni kumbe imlilo ebaswayo. UMnumzana Japhet Fuyane ngomunye wabalesifo lesi.

“Amehlo angiqalisa ngesikhathi ngisasebenza enwayizela nje, ahle angiqalisa khonapha lakhathesi lokhe enjalo. Ekuseni kumbe ntambama kungela langa ngiyabona kuhle but emini kulapho okule problem khona inhlamvu zelanga zingavela zingitshaye ngiyabe ngingasaboni kuhle.”

UMnumzana Japhet Fuyane uthi uyathandabuza ukuya esibhedlela lanxa esizwa izibonakaliso zomkhuhlane wenhlamvu zamehlo ngoba amehlo akhe elokhe ebona. Uthi ubona engathi nxa engahamba esibhedlela engaphalwa amehlo acine engasaboni.

Kodwa lokhu kulandulwe ngabezempilakahle abathi ukuyadinga usizo masinya esibhedlela kwengeza amathuba okuba ilihlo libone ngendlela ebelivele libona ngalo.

Inhlanganiso eyeZimbabwe Council for the Blind ilenhlelo zokuphathisa abantu ngokubelapha kungela nhlawulo. Kodwa nxa umuntu eselatshwa ezibhedlela zikahulumende kungabiza amadola eMelika angaba ngamakhulu amane - US$400 kuthi ezibhedlela ezizimele zodwa kubiza amadola angamakhulu ayisitshiyangalombili kusiya kunkulungwane lengxenye - US$800 -US$1,500.

Umongikazi uNtombiyohlanga Ndlovu uchasisa ngokungenzakala umuntu engelatshwa umkhuhlane wemhlamvu zamehlo.

"I cataract kumbe ubulembu bamehlo ngumkhuhlane ohlasela inhlavu ziphenduke zibe umbala zibe mhlotshana. Osekungabangela ukuthi umuntu engaboni kuhle, uvame ukuhlasela abantu abadala. Lumkhuhlane awuthelelwana njalo uyelapheka nxa umuntu ephange wadinga ukwelatshwa esibhedlela. Nxa uthe welatshwa kungenzeka ungasabikhona futhi kuthi kwabanye kuyaphinda kube khona.”

Umongi uMnumzana Daniel Mvundla uthi kulezibonakaliso ezimbalwa zomkhuhlane lo.

“Izibonakaliso ze cataract kumbe ubulembu bamehlo zigoqela ukubona kalufifi kumbe izinto zingasakhanyi kuhle. Ilihlo liyaqala ukuba mhlophe kumbe ukuba lithanga lingasaboni kuhle. Kuqakathekile ukuthi umuntu agijime ayebonwa esibhedlela, ukuze kukhitshwe lokhu esingathi sokukhuntile ukuze abone kuhle.”

Umkhuhlane wobulembu ungenqatshelwa ngokuvikela amehlo ukuba ahlatshwe lilanga ngendlela ezingagoqela ukugqoka ingowane kumbe amagogolosi elanga, ukudla izithelo, lokunye okungakha umzimba (vitamins), ukwekela ukubhema kanye lokuvikela ukulimala kwelihlo okugoqela labo abasebenza ukutshisa insimbi abahlala bephandlwe zinhlansi kanye lentuthu yomtshiso.

Uzulu ukhuthazwa ukuba ahlole amehlo kanye ngomnyaka ukuze nxa umuntu esethe wabanjwa lumkhuhlane aphange elatshwe kungakaze kufike ebangeni elinzima ukuqondisa.

Forum

XS
SM
MD
LG