amalinks wokungena

Breaking News

Abasola Umbhuqazwe weGukurahundi Balungiselela Ukutshengisele eSouth Africa


UMnu. Joshua Nkomo loMnu. Robert Mugabe balobelana isivumelwano sokukhumisana umlothat ngomnyaka ka1987.
UMnu. Joshua Nkomo loMnu. Robert Mugabe balobelana isivumelwano sokukhumisana umlothat ngomnyaka ka1987.

Iqula labatsha bakweleSouth Africa eleSiphesakhe Youth organization liqoqa ukutshengisela okukhulu kusasa likhumbuza umhlaba ngokwenzeka ngesikhathi seGukurahundi eZimbabwe.

Leliqula lithi ukutshengisela lokhu okuzasukela eBerea Park ekuseni ngoLwesibili, kuqondene lelanga lokunanza amalungelo oluntu kweleSouth Africa ngenjongo yokukhumbuza umhlaba ukuthi abahlukunyezwa yiGukurahundi eZimbabwe lokhu bengakawatholi amalungelo abo kuze kube lamhlanje.

Umcwaningi enhlanganisweni ye Siphesakhe, uMnu. Ayanda Manala, uthi njengezizalwane zakwele South Africa okulilizwe elihlonipha amalungelo oluntu ngokugcweleyo, bakubone kufanele ukuthi balwele ukuhlonitshwa kwamalungelo abasowabo eZimbabwe ababulawelwa izihlobo zabo, babhidlizelwa impilo yabo kodwa kuze kube lamhlanje akekho osewabotshwayo ngaleso sihluku.

Uthi ukutshengisela kwabo lokhu kuzaqala ekuseni eBerea park eJohannesburg, kudabule eHilbrow baze bayefika ephalamende yesabelo seGauteng enkabazwe yedolobho.

Uthi abakufisayo yikuthi umhlaba uncedisane labo bonke abeMandebeleni le Midlands abahlukumezwa yi Gukurahundi ukuthi bahlawulwe njalo labo abenza lesi senzo babotshwe.

“Njangabantu abatsha base Africa sifuna ukumanyana nabafowetho baseAfrica and publicly, demonstrate and show and declare that sizimisele ukuthi senze yonke into ukuthi abantu baseMatabeleland, bathole inkululeko nathi esinayo.”

Omunye okuleliqembu, uYanga Mhluzi, uthi banxusa zonke izizalwane zeZimbabwe eziseJohannesburg ukuthi siphume ngobunengi zibe yingxenye yokutshengisela lokhu. Uthi sebebhalele umphathintambo wogatsha lwendaba zasekhaya kweleSouth Africa ukuthi aphe amaphepha okuhlala elizweni ngokusemthethweni labo abalempilo ezabhidlizwa yi Gukurahundi.

UYanga uthi imbali ikuveza sobala ukuthi inengi labaseMandebeleni ngabantu abadabuka eMzansi Africa abahamba loMzilikazi eZimbabwe.

Leliqembu lilomdlalo wokulingisa eseliwutshengise indawo ezinengi kweleSouth Africa, olesihloko esithi Uloyiko, kusitsho isihluku. Lumdlalo utshengisa isihluku esenzeka ngesikhathi seGukurahundi kanti ukhombisa lalabo ababa lesandla kulesi senzo.

UAyanda uthi bafuna kwaziwe ukuthi bakhona abadala amacala okubulala eZimbabwe abalokhu beqhubeka ngempilo zabo bengajeziswanga.

“Okwakuqala abatholanga into abathi yiprofessional counseling nomanje lento beyenzekile behlukumezekile physically.”

“Abantu baseMatabeleland abeze ngobuningi babo babonakalise ukuthi nathi into eyenzekileyo emakhaya wethu asiyifuni. Bacatshile kwamanye amazwe. Bafisa ukubuyela emakhaya kodwa kabasenakhaya. Akulandawo yokubuyela kuyo.”

Kusenjalo, ukutshengisela lokhu kwakusasa sekwemukelwe ngezandla zombili yizizalwane zeZimbabwe kweleSouth Africa ezithi yindaba labo abafuna ilungiswe lobanje sekuthethe iminyaka engamatshumi amathathu ilokhe ingakalungiswa.

Udaba Esilethulwe NguBennedict Nhlapho
please wait

No media source currently available

0:00 0:02:30 0:00
Lapho esitholakala khona

XS
SM
MD
LG