amalinks wokungena

Breaking News

Isikhwama sePEPFAR Sengeza Uncedo KweleZimbabwe


EleMelika selengezelele uncedo lwemali eliyipha eleZimbabwe yokulwisana lesifo sengculaza ngaphansi kohlelo lwesikhwama sikamongameli walelo lizwe ese President’s Emergency Plan for AIDS Relief for Zimbabwe - PEPFAR, olukhangelelwe ukuphathisa ukwengeza inani labantu okumele lithole imithi ephiwa abaphila legcikwane elibangela ingculaza yama-Anti Retroviral-ARV's.

Inhlanganiso ebona ngezempilakahle emhlabeni jikelele, eye World Health Organisation -WHO, yethule iziqondiso ezintsha ezilawula ukunikwa kwabantu abatholakale belengculaza imithi.

Iziqondiso lezi, zithi labo abasengozini yokuthelelwa igcikwane lengculaza, kumele banikwe imithi yokuvikela, iPre-Exposure Prophylaxis.

Umqondisi weWHO eAfica, uDr Matshidiso Moeti elabanye abesifazana lamantombazana abeZimbabwe
Umqondisi weWHO eAfica, uDr Matshidiso Moeti elabanye abesifazana lamantombazana abeZimbabwe

Umqondisi weWHO kuzwekazi leAfica, uDr Matshidiso Moeti, uthi inhlolisiso esithe yenziwa iveza ukuthi abantu baphila ngcono nxa behle bangeniswa kuhlelo lweAnti Retroviral Therapy, lapho betholakala belegcikwane lengculaza kungamelelwa ukuthi amasotsha abo omzimba aze ehle.

Iziqondiso lezi ezintsha zitsho ukuthi inani labantu elidinga iART lizaqonga elizweni phose ngokuphindwe kabili.

Ngaleziziqondiso, isigidi lengxenye-1.5 million labantu abeZimbabwe, lizadinga imithi kuqathaniswa lenani elingaphansi kwesigidi 847 000, eliyilo ebelidinga imithi ngaphansi kweziqondiso zakudala.

EleMelika lithi belisazi ukuthi ukuguqulwa kweziqondiso lezi, kuzakhama uhulumende obevele ethwele nzima, kungakho lihle lahlela ukwengeza imali ephiwa ilizwe kuhlelo lwengculaza.

Umongikazi osebenza labesifazana, uNkosikazi Moreblessings Dube, uthi kuhle ukuthi kumali le izigidi ezingamatshumi amabili zamadola - $20 million, iya kunhlelo zabomama lamantombazana ngoba kuseselomsebenzi ukuqeda ukuthelewa kwensane ingculaza kanye lokuvikela amantombazana asakhulayo.

Inhlanganiso yabasakhulayo, iSAY WHAT , ithi akula nhlelo ezaneleyo kwabatsha ezingenza ukuthi kwehliswe inani labo elihlaselwa yingulamakhwa kanye lengculaza.

Ithi ukucubungulwa okwenziweyo kuveza ukuthi phose amatshumi ayisitshiyagalombili ekhulwini , 79%, lamakolitshi, alilandawo lapho abatsha abangaya khona ukuyakwelatshwa ingulamakhwa kumbe ukuthola imithi ye ngculaza kuthi lapho besiya kwezinye izibhedlela eziphandle kwamakolitshi baphathwe ngochuku.

Osakhulayo, uNkosikazi Sithabiso Ndlovu, uthi lingxoxo kumele iqale ezibhedlela ekukhulumisaneni labonalaba abatsha, kuzwisiswe inhlupho ababhekane lazo njengoba nje ingcitshi zivumelana ukuthi igcikwane leli limemetheka kakhulu kwabatsha abaleminyaka elitshumi kusiya kutshumi lasitshiyagalolunye, ababhekana lodubo ekutholeni uncedo.

Ingcitshi kwezokucubungula ukuhlalisana kwabantu, uMnumzana Khumbulani Sibanda, uthi kuhle ukuthi ilizwe lilokhu lisathola usizo oluvela emazweni atshiyeneyo lakunhlanganiso ezikhangela ukulwisana lengculaza leminye imikhuhlane eminengi nengi.

Lokhu, uthi kodwa akutsho ukuthi uhulumende anganiki lolugatsha imali eneleyo ethembe ukuthi uzaqhubeka ekhangezwa.

Njengoba abantu abangena kuhlelo lweART kumele baqhubeke okwempilo yabo yonke, uthi lokhu kutsho ukuthi uhulumende kumele abe lezinye indlela zokuzitholela imali yokuqhuba uhlelo lolu lalapho kungasela abamphathisayo.

Osebenza kwezempilakahle, uNkosikazi Marjory Ngwenya, uthi uhulumende usesebenze gadalala ukufika kulesisibanga ekuqedeni ingculaza kodwa kusadingeka enye imali ukuqhuba inhlelo, kungakho imali elethwa ngamazwe lenhlanganiso ezitshiyeneyo yamukelekile.

Kumali ezavela kuPEPFAR, izigidi ezingamatshumi amabili amadola, $20 miillion, izakuya kunhlelo zabesifazana lamantombazana kuthi izigidi ezilitshumi lantathu, $13 million, iye kunhlelo zokusokwa kwabesilisa.

Lokhu kuzatshiya imali evele kweleMelika phansi kwePEPFAR lonyaka, iphezu kwekhulu lezigidi, $128 million.

XS
SM
MD
LG