amalinks wokungena

Breaking News

Kuphawulwa Uhlelo Lokuthuthukisa Ukuphathwa Kwemikhuhlane yeNgqondo eZimbabwe


Isibhedlela sabalomkhuhlane wenqondo ese Ingutsheni
Isibhedlela sabalomkhuhlane wenqondo ese Ingutsheni

Uhulumende uphawule okusemthethweni uhlelo lwe Zimbabwe National Strategic Plan For Mental Health, ukusekela imizamo yokuthuthukisa uhlangothi olubona ngabahlaselwa yi mikhuhlane yenqondo elizweni ekhanya ibisile sikhathi eside ingananzwa.

Obengumhlonitshwa emkhosini wokuphawula loluhlelo umphathintambo wezempilakahle, uDr David Parirenyatwa utshele abekade bekhona ukuba kuqakathekile ukuba zengezwe inhlelo zabafundela ukwelapha ababulawa yinqondo ukwengezelela kulabo abakhona, ethi okwamanje isimo kasisihle ngoba bebalutshwana kakhulu abakulolu hlangothi.

Waveza lokuba ukusungulwa kohlelo oluzalandelwa ukuqakathekisa uhlangothi lwempilakahle yenqondo kuzaphathisa ekuqondiseni indlela okumele ithathe lugatsha lwakhe ukukufeza konke obekusilela sonke lesi sikhathi lanxa ubesazi mhlophe uhulumende ukuba kuluhlangothi oluqakathekileyo.

Lokhu kugcizelelwe njalo ngummeli wenhlanganiso ebona ngezempilakahle emhlabeni jikelele eye World Health Organisation – WHO u Dr David Okello. U Okello ukhuthaza uhulumende ukuba aluqakathekise loluhlelo njengoba imvama abezempilakahle beqakathekisa eminye imikhuhlane ebonakalayo.

Kuthi umsekeli kamqondisi enhlanganisweni ye Centre for Disease Conyrol, unkosikazi Paula Morgan uthi kumele ziqedwe izehlakalo zokubandlulula labo abahlaselwa yimikhuhlane yenqondo.

Umqondisi waloluhlangothi kugatsha lwezempilakahle unkosikazi Shelly Sithole uveze ukuthi ukuphawulwa okusemthethweni kwaloluhlelo kulinyathelo elinhle ngoba kuyindlela yokuphathisa ukuqhutshwa kwenhlelo eziphathisa abahlaselwa yimikhuhlane yenqondo.

Lanxa kuthethe isikhathi ukuziqakathekisa lezinhlelo zempilakahle yenqondo, unkosikazi Sithole ethi ngoba beyingekho indlela eyayihleliwe ukuqhuba imisebenzi okukhulunywa ngayo ngaphansi kwe Mental Health Policy ka 2004 osekuzagoqela lokuphatheka kukazulu laye kizo.

Owake waba ngumahluli osewayekela umsebenzi uJustice Sello Nare laye ubekulomkhosi eze njengomgcinisihlalo weboard ebona ngezamalungelo ezibotshwa esezitholakala zilomkhuhlane wenqondo ye Detained Mental Health Patients ephathisana labodokotela abasebenza kuloluhlangothi lwezempilakahle yenqondo.

Uthi uNare bukhona ubudlelwano obukhulu phakathi kwabathetha amacala labasebenza kuloluhlangothi ngoba bekhona abawadala ngenxa yokugula kungakho bebasa kubodokotela benqondo ukuze sazakale isimo sabo ngesikhathi bewadala kakhulukazi awokubulala.

Babikwa bebalutshwana kakhulu abaphatha umsebenzi kulolu hlangothi kusukela kubodokotela, ezinye zengcwethi ezinjengama Clinical Psychologists labongi, okuyinkinga enkulu ngoba kubuyisela muva imisebenzi yokuphathisana lozulu osehlaselwe yilemikhuhlane yenqondo.

Uhulumende ukhuthaza njalo ukusebenzelana labelapha ngendlela zesintu kanye lokuba yenziwe inhlolisiso ngokwaneleyo ukuba ziyasebenza na loba hatshi.

Lanxa esenze imizamo ukuthuthukisa loluhlangothi lwempilakahle yenqondo, uhulumende uthi kumele luqakathekiswe,ngendlela ephezulu ngoba kuyiyona nsika yempilakahle yomuntu, ziqedwe lezo ndubo ezibangela ukwanda kwalezi zehlakalo okufana lokuswelakala kwemisebenzi.

XS
SM
MD
LG