amalinks wokungena

Breaking News

AbakoTshuma Bacela Usizo Ngemva Kokufelwa Ngamalunga Emuli Amane


Omunye wabemuli yakoTshuma obhubhileyo
Omunye wabemuli yakoTshuma obhubhileyo

Imuli yakoTshuma edabuka eBinga isicele umphakathi lenhlanganiso ezizimeleyo ukuthi ziphathise ngemali yokuthwala izidumbu ezine zamalunga emuli abhubhe sikhathi sinye egoli ngemva kokunatha utshwala obuchatshangelwa ukuthi bebuletshefu.

Omuyi umnumnzana Sumukai Ngwenya, uKhumbulani Tshuma, uTakonowa Tshuma lo Jelous Muleya Ncube, abadabuka eMandimoni phansi kwenduna uSinamagonde eBinga, babhubhe ngemva kokunatha utshwala ababuthenge kulabo ababuthengisa ngokungekho emthethweni ngemva kokuba uhulumende evale ukuthengiswa kwabo.

Udabewabo wabomufi unkosazana Monica Ngwenya uthi abafowabo bafe isihluku.

“Ubhudi wagula isikhathi esincanenje. Ngabona waqala ngabo 5. Safonela i ambulance yangasheshi ukubuya yathatha isikhathi sacina sesithatha imitha taxi. So ngesikhathi sesithatha imitha taxi ubhudi wagcina vele esengumuntu ongaselaplan. Samthatha samhambisa esibhedlela wafika vele esephelile esibhedlela.”

Umfowabo wabomuyi umnumnzana Thabani Tshuma uthi usizo abaludinga kakhulu khathesi yimali yokuthwala izidumbu zabomuyi zisiya ekhaya.

“Ukuthi lobo tshwala babulani phakathi lathi sinje asikwazi. Sisekudubekeni okunzima kabi ngale ilockdown asinamali. Asinani sizama ukubamba yonke into esicabanga ukuthi ingabambeka hayi. Lokuthi siyaqalisela ngaphi sisiyangaphi asikwazi. Esikucelayo kuphela yikuthi loba nguphi uhulumende asincedise ekuthini sikwazi ukuhambisa abafowethu ekhaya siyebabeka lapho esiyabe sibabona khona.”

Omunye laye umfowabo wabomufi umnumnzana Lovemore Ndlovu uthi sekuleviki yonke beqoqa usizo kodwa lokhu kusilela.

Omunye njalo udabewabo wabomuyi unkosazana Takesure Ndlovu uthi ngokwemithetho yecoronavirus, imota ethwele isidumbu kayisavunyelwa ukuthwala abantu. Lokhuke kutsho ukuthi badinga njalo uncedo lwezinye imota ezizathwala amakhosikazi abomufi lamalunga emuli.

“Abafi bethu ukuze lalamhlanje bebe leviki bengakahanjiswa ekhaya kushota yona imali kodwa abantu basatshaya. Singazi kumbe izokwana nini. Sisadinga lathi uncedo lokuthi ngabe ukhona ongasifakela imali yokuthi abafi bethu behambe ekhaya endaweni zabo zokuphumula ezokugcina.”

Unkosazana Ndlovu uthi bebeyisithupha emulini yabo abanathe lobutshwala kodwa ababili babo baphumile esibhedlela. Isizalwane seZimbabwe umnumnzana Nkululeko Mathe uthi lo ngumthwalo obheke isizwe sonke sikaMthwakazi.

“Ngikhuthazanje uZulu, uMthwakazi wonke jikelele ukuthi ungenele ungathi uyancedisa emdenini wakoTshuma, abafowethu behambe ekhaya bayolala. Kubuhlungu kakhulu engathi uMthwakazi wonke ungabambana ubenyamanye. Siyazi ukuthi amaphutha akhona enzekileyo but singabe sisakunaka lokho siphathise kakhulu abafowethu bahambe bayelala ekhaya ngokuzinza.”

Kusenjalo isikhulumeli senhlanganiso yeZimbabwe Community in South Africa umnumnzana Bongani Mkhwananzi usekhuthaze uzulu weZimbabwe kweleSouth Africa ukuthi axwaye ukuthenga ukudla okwenziwe ngokungekho emthethweni ngalesi sikhathi sobunzima beCovid-19.

“Siyakhuthaza kakhulu kuzizalwane zakithi ukuthi zigweme ukuhamba ziyothenga utshwala lapho ezibuthenga khona ngudlu. Sicela abantu balandele imithetho lemiyalo yelockdown evimba ukuthengiswa kotshwala. Sithi bhasopani ngoba lobutshwala kusuka kungaziwa ukuthi sobuhlanganiswe lani, buhluzwe kanjani. Okubalulekileyo manje yikuthi kuncediswane izizalwane zakithi zithole ukubuyiselwa ekhaya.”

Izidumbu zabo muyi kukhangelelwe ukuthi zithwalelwe ekhaya ngolweSihlanu sezisiyangcwatshwa eBinga.

EleSouth Africa lavala ukuthengiswa kwenhlobo yonke yotshwala ngoba lisithi utshwala lwengeza inani labantu abangena esibhedlela okuyinto ethatha imibheda okufuze ilale labo abalegciwane lecoronavirus.

please wait

No media source currently available

0:00 0:04:41 0:00
XS
SM
MD
LG