amalinks wokungena

Breaking News

Abathenga Bethengisa Impahla eBotswana Abasatholi Imali Abayifunayo


Abathenga bethengisa impahla kabasayitholi imali yokuthenga impahla.
Abathenga bethengisa impahla kabasayitholi imali yokuthenga impahla.

Abaphila ngokuthenga impahla kwele Botswana besiyathengisa eZimbabwe bakhala ngokuthi ibhizimusi yabo isilimele kulandela ukuswelakala kwemali elizweni.

Bathi lokhu kwenziwa yikugugudeka kwemali yohlobo lwama bond notes lokunye okufanayo.

Uhulumende weZimbabwe usele ezama ukuvimba lapha la laphayana ngemva kokusilela kwemali, kanye lokukhuphuka kwentengo, ikakhulu kuyonale iviki.

Lokhu sokutshiye abanye abathenga impahla kwele Botswana bekhala ngokuthi impilo yabo isizabalukhuni ngenxa yokuswelakala kwemisebenzi eZimbabwe.

Kade bethembele ekuthengiseni impahla.

UNkosazana Ireen Moyo uthi njengoba inengi seliphila ngokuthenga lithengisa, ukuswelakala kwemali kuzatshiya inengi lingelandlela ebalulekileyo yokuziphilisa.

"Inengi liphila ngokuthenga lithengisa ngenxa yokuswelakala kwemisebenzi, ngakho ukuswelakala kwemali, kuza limaza ibhizimusi. Nxa uthola imali (yamaPula) ngentengo ephezulu, kutsho lentengo yokuthengisa imphahla izakhuphuka, njalo emngceleni kulemithelo okufanele ihlawulwe."

Kukanti ophila ngokuthengisa okufana lemithi yenkomo eBotswana njalo ethenga imphahla yokuyathengisa emkambo weFlea Market koBulawayo, umnunzana Rodney Moyo uthi uhlobo lwemali yama bond notes lukhithike isisindo esinengi, uma kuqathaniswa lepula leBotswana.
Lokhu, uMoyo uthi kubulala ibhizimusi lakhe.

"Imali ayitholakali ekhaya. Encane oyitholayo iyabe ingama bond notes, wona angasebenziyo eBotswana. Uma uwa tholile sekumele uqonde kubosiphatheleni, bona bazakutshela ukuthi isisindo sama bond notes siwe ngenxenye yalokhu esikujayeleyo. Manje imphahla oyithengileyo uyithengisa ngemalini ungafika ekhaya."

Kusenjalo, ukuthenga amafutha ezimota eBotswana ngabeZimbabwe kuyakuqonga inengi lisiyathengisa emkambo omnyama. Amafutha ezimota aseqalile ukuswelaka eZimbabwe, kodwa uhulumende uyala ukuvumela ukuthi abantu bawathenge phandle kwelizwe esithi ayatholakala ekhaya, umnunzana Moyo esithi uhulumende kantshintshe isinqumo lesi.

"Sekugcwele abantu bekhaya abathenga ngamagalani. Uhulumende uyalahlekelwa ngumthelo ngokwala ukuthi abantu bengene layo okusemthethweni. Kavume uhulumende ukuthi sehlulekile, ayekele abantu bangene lamafutha. Njalo asikwazi ukuthi yonaleyo enganiswa ngabantu ngundlu iqondile yini ezimoteni zethu."

Inengi eZimbabwe lisele libambe owangaphansi, njalo lethukile ukuthi okwenzakala ngalowana mnyaka ka2008, lapho okwakusilela imphahla enengi, kungabe sekuphendukile.

Impahla enengi iqongile ezitolo, noma nje uhulumende esethumele inhloli ukuthi zibone ukuthi intengo ziyayehliswa, kodwa ukungahlaliseki ngekusasa kuya kukhula elizweni.

Sokunzima Ukudinga Imali Yokuthenga Impahla Yokuthengisa Emazweni Atshiyeneyo
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:08 0:00

XS
SM
MD
LG