Annahstacia Ndlovu
Inkokheli yomdabu ezigabeni zeMaNdebeleni ithi ikhangelele ukuthi ukhetho lwalonyaka lungabi lodlakela njalo kungabi lokwethuselwa kwabantu.
Ithi akulunganga ukuthi abanye babo basekele amabandla ezombusazwe njengalokho obekusenzakala ngesikhathi sokhetho kwele Zimbabwe.
Ekhuluma ngesikhathi kukhunjulwa abantu ababulawa kumbhuqazwe weGukurahundi koBulawayo embuthanweni oqoqwe yinhlanganiso ye lbhetshu likaZulu, uNduna Nhlanhlayemangwe Mdladla Ndiweni, uthe njengenkokheli zomdabu bamela wonke umuntu njalo bayavumela amabandla endaweni zabo kodwa kaphatheki kumihlangano yabo.
UNduna Ndiweni uthe abantu abazavota kumele babuze labo abadinga ukubammela edale lephalamende ukuba udaba lombhuqazwe weGukurahundi bazawulungisisa njani ngoba kuyilo udaba olumqoka eMaNdebeleleni kukhetho oluzayo.
Evumelana loNdiwenu, umsekeli kaMongameli weZinduna, uNduna Mtshana Khumalo, uthe bakhangelele ukuba eyinye inkokheli yomdabu ilandele isisekelo sombuso welizwe mayelana ngezokhetho lezombusazwe.
Umongameli webandla leZAPU, uDumiso Dabengwa, laye ukhuthaze abantu ukuba basukumele phezulu bayebhalisa ukuvota ngoba ilungelo lokuvota yilo abaliyela empini.
Eminyakeni edluleyo inkokheli zomdabu bezibonakala ziphatheka kwezombusazwe njalo ukunikezwa kwabo izimota ilizwe selibhekane lokhetho sekudale inkulumo kodwa inkokheli zomdabu zona zithi lezi zimota baqala ukuzikhulumela ngomyaka ka2010 njalo bazazibhadalela abaziphiwanga kungela mbadalo ngoba zithengwa libhanga lesizwe.