UMongameli Emmerson Mnangagwa uthi uzaqhubeka eqinisa umbuso okhululekileyo eZimbabwe njalo uthi izijeziso ezetheswa uhulumende wakhe ngamazwe afana leMelika leBhilithani kumele zesulwe.
UMongameli Mnangagwa wethule amazwi la emhlanganweni weUnited Nations General Assembly ngoLwesithathu. Lokhu bekungokwakuqala ukuthi ame phambi kwalinkundla njengomkhokheli weZimbabwe.
Inengi belithiye indlebe lifuna ukuzwa ukuthi uMnangagwa uzagxila kundikimba ezazivame ukuhlatshelwa nguMnu. Robert Mugabe yini kumbe uzahamba ngolwakhe unyawo njengomholi weZimbabwe omutsha.
Okube sobala yikuthi ukuphethe konke okwakuvame ukuphathwa nguMugabe embikweni wakhe kuUnited Nations ngaphandle nje kokuthi ubengathuki njalo ubengathukuthelanga njengoMugabe.
Emizameni yokuhuga abatshali bezimali, uMnangagwa utshele umhlangano lo ukuthi eleZimbabwe livulekile kubo bonke abafuna ukudlelana lalo kwezamabhizimuso.
EleZimbabwe livulekile kwabafuna ukwenza amabhizimusi. Ngikhuluma nje, siphakathi kokuthatha amanyatho okuguqula ezenotho lezombusazwe ukuze umumo uvumele ukuthuthuka komnotho. Sesithethe amanyathelo aqinisa ugatsha lwezokulima,” kutsho uMnangagwa.
Uqhubeke wathi kulesidingo sokuthi amazwe omhlaba abambane emizameni yokuqeda ubuyanga emhlabeni jikelele. Wengeze wathi manengi amanyathelo asethethwe nguhulumende wakhe phezu kwalokhu.
Kodwa uthe imizamo enziwa yiZimbabwe kwezethuthuko ivinjwa yizijeziso ezetheswa uhulumende weZanu PF yiMelika, iBhilithani lamanye amazwe athuthukileyo aseEurope. Ngokunjalo, uthe lezi zijeziso kumele zesulwe.
“Sesiqinise ingatsha ezifana lolokufuya inkomo kanye lenhlanzi. Sileqiniso lokuthi amanyathelo wonke la azakwenza eleZimbabwe lingene esibayeni samazwe aphumelelayo kwezenotho," uqhubeke etsho uMnangagwa.
"Lolu ngolunye lwenhlelo esesiphume lazo emizameni yokuthuthukisa umnotho wethu lanxa kulezijeziso ezetheswa ilizwe lethu ngaphandle komthetho. Sithi mazesulwe lezi zijeziso."
NjengoMugabe, uMnangagwa uphinde waphatha njalo udaba lokuthathelwa kwabalimi abamhlophe amapulazi nguhulumende ewabela abensundu, esithi seladuma ledlula njalo akusabuyelwa emuva kulokhu.
“Udaba lokwabiwa kutsha komhlabathi sesadlula kilo njalo kasibuyeli emuva. Siyaqhubeka ngokuthuthukisa imigwaqo yethu, injanji lamagceke endizamtshina, inhlelo zamandla kagetsi kanye lokusetshenziswa kwemitshina yakulezinsuku.”
UMnangagwa utshele njalo umhlangano lo ukuthi ukhetho olusanda kwedlula lwenziwa ngendlela ekhululekileyo njalo esuthisayo lanxa nje abeMDC besithi kwaba lokuqilibezela. Wengeze wathi ekungeneni kwakhe embusweni nyakenye wehlukana lemikhutshana yayizolo wavumela umbuso wentando kazulu.
Ngokunjalo, uMnangagwa uthembise amazwe omhlaba ukuthi uzaqhubeka eqinisa umbuso okhululekileyo eZimbabwe njalo ulusizi ngodlakela olwalandela ukhetho lapho okwabulawa khona abantyu abayisithupha ngamasotsha.
“Sizaqhubeka silandela isisekelo sombuso njalo sigxilisa umbuso okhululekileyo. Intuthuko kwezenotho ingabakhona kuphela nxa singakwenza lokhu. Udlakela olwabakhona ngemva kokhetho yinto esilusizi ngayo. Ikomishini ephenya loludaba isiqalisile umsebenzi wayo,” kuthembise uMnangagwa.
Ekhuluma ngokungahlaliseki okwenzakala kwamanye amazwe omhlaba, uMngagwa uchothoze ukuncindezelwa kwabantu bakwele Palestine yiIsrael lokugqilazwa kwabantu beSarahawi yiMorrocco esithi umanyano weUN kumele ungenele.