amalinks wokungena

Breaking News

Inkampani eyeDelta Inquma Ukuxotsha Ezinye Zezisebenzi Zayo


Utshwala beChibuku
Utshwala beChibuku

Inkampani enkulu epheka utshwala kanye lamanamunede eZimbabwe, eye Delta Corporation Ltd, ithi isinqume ukuxotsha ezinye izisebenzi ukuze yenelise ukuqhubeka isibenza kulandela ukwehla kwenzuzo eyitholayo ekuthengiseni impahla yayo.

IDelta, engeyinye yamankampani amakhulu hatshi eZimbabwe kuphela kodwa lasezwekazi lonke leAfrica, ithi kunyanga ezedluleyo inzuzo yayo iya isehla osekwenza kube nzima ukuthi iqhube umsebenzi. Ithi ukuthengwa kotshwala, kunyanga ezintathu kusiyafika uNhlolanja lonyaka, kwehle ngesilinganiso sokulitshumi lambili ekhulwini-12% kwathi amanamunende ehla ngetshumi lanhlanu ekhulwini-15%. Linkampani ithi inani labantu elithengayo lehlile lanxa nje labo bebehlisile intengo yalokhu okunathwayo.

Phezu kokuxotsha ezinye izisebenzi, linkampani kumbiko ewukhiphileyo, ithi kayisayi kuqhatsha abanye abantu njalo izakwehlisa indleko zayo kunhlangothi zayo ezithile ezifana lokudla kwezisebenzi. Lokhu kuza ngesikhathi eyinye njalo inkampani enkulu yabomakhalekhukhwini, iEconet Wireless, ithe isiyehlise iholo lezisebenzi ngenxa yenzuzo yayo esilokhu isehla.

Ingcwethi kwezenotho, uMnumzana Danmore Sibanda, uthi lokhu kutshengisa ukuthi inotho yelizwe ilokhu ibhidlika ngamandla ngoba nxa sokukhala amankampani amakhulu, amancane avele kawasela thuba. Ukungaqhubi kuhle kwamankampani la kuzenza uhulumende laye aswele imali yokuqhuba inhlelo zakhe ngoba imali enengi ayitholayo ivela kumithelo yawo.

USibanda uqhubeke ethi udubo lolu lokuvala kwamankampani lokwehlisa inani lezisebenzi luya luqhubeka ngoba lapho abantu sebelahlekelwa yimisebenzi njengalokhu okwenzakalayo, bazayiswela imali yokuthenga lokhu abakudingayo, lakho okwenza amankampani ehluleke ukuqhubeka esebenza engasatholi nzuzo abesevala kumbe axotshe izisebenzi kubekulokhu kuqhubeka kusiba lodubo ngamandla.

Ukungaqhubi kuhle kwamankampani anjengala kuletha uhlupho olukhulu ngoba uthi kulalabo abathengisa impahla zamankampani la okutsho ukuthi labo bazakuba senkingeni.

Umongameli wenhlanganiso yabazisebenzayo koBulawayo, iZimbabwe Chamber of Informal Economy Association, uNkosikazi Musawenkosi Nyoni, uthi lokhu kuxotshwa kwezisebenzi kubathena amadolo ngoba zizakuyangaphi nanku phela kuvele kuyisixhobexhobe ezitaladeni ngabathengisayo. Uhulumende kavuse inkophe asebenze, ngoba uthi koze kubenini kuthiwa wonke umuntu kaziqhatshe vele khona kungasela othenga komunye ngenxa yokuswelakala kwemisebenzi.

Inkampani yeSab Miller eyeNgilandi ilengxenye engamatshumi amabili lantathu ekhulwini – 23% kunkampani le ye Delta Corporation. Kuminyaka emibili edluleyo iDelta yavula ifekithali enkulu koBulawayo yokwenza amanamunede isithi ijonge ukuthuthukisa uBulawayo lokupha uzulu imisebenzi, okukhanya sokwehlule ngenxa yenotho yelizwe engaqhubi kuhle.

XS
SM
MD
LG