amalinks wokungena

Breaking News

IZimbabwe Imanyana Lamanye Amazwe Ekunanzeni i-16Days of Activism


16 Days of Activism Against Gender Violence
16 Days of Activism Against Gender Violence
Inhlanganiso ezisebenzelana labesifazana sezikhuthazwe ukuthi zikhulumisane lohulumende ngendleko ilizwe eliba lazo kwezempilakahle minyaka yonke ngenxa yokungahlalisani kuhle ezindlini kanye lodlakela kwabesifazana ngesikhathi kusungulwa umkhankaso we 16 Days of Activism Against Gender Violence oqale ngoMvulo mhlaka 25 Lwezi.

Imali ezanikwa ugatsha lwezempilakahle lapho kuhlelwa uluhlu lokusetshenziswa kwemali kahulumende, i-Budget izabhekana lomthwalo wokunakekela inengi labesifazana abayabe bedlwanguliwe, lalabo abalakho ukuzithwala ngenxa yalesisehlakalo, abalimala ngenxa yokutshaywa kanye lalabo abazithola bengasaphili kuhle engqondweni ngenxa yodlakela.

Ngaphandle kwemali esetshenziswa kwezempilakahle ngenxa yodlakela, ilizwe lilakho ukulahlekelwa njalo ngamaqubaquba ezimali emapholiseni akhangela indaba zodlakela kanye lemali esebenza emithethwandaba ukuthetha amacala la.

Olunye njalo uhlupho olubhekana lelizwe ngenxa yodlakela yisikhathi sokusebenza esilahleka ngenxa yabantu abaqeda isikhathi belimele kumbe benakekela labo abayabe belinyazwe kudlakela lwezindlini. Phezu kwakho konke lokhu, udlakela ezindlini, ikakhulu kwabesifazana soluvezwe njengesinye isizatho esenza abesifazana baqhubeke bethelelwa igcikwane lengculaza.

UNkosikazi Marjory Jamela, osebenza labesifazana uthi kujwayelekile ukuthi nxa kukhulunywa ngodlakela kucatshangwe ukuthi ludaba lwabomama, kodwa ilizwe lihlezi libhadalela udubo lolu kundleko zempilakahle. Uthi inani lamadola asetshenziswa ekuqedeni umkhuhlane wengculaza lingehla nxa kungaqedwa udlakela kwabesifazana ngoba lokhu kuhamba ndawonye.

UNkosikazi Tsepiso Nkomo, ongumongikazi, uthi isilinganiso esikhulu semali isebenza ekwelapheni abesifazana abaza beqamukile, begula emzimbeni lasengqondweni ngenxa yodlakela.

Uthi imali le igoqela njalo esebenza kumantombazana azithwalayo acine ekhupha izisu okungekho emthethweni ngemva kokudlwangulwa eza ezibhedlela sokusele udokoza nje okudinga imali enengi ukuthi elatshwe.

UMnumzana Japhet Mloyi, oyisakhamuzi, uthi nxa kuqhubeka kukhulunywa ngodaba lodlakela ezindlini njengodubo lwabomama kuzabanzima ukuthi kuthathwe amanyathelo akhanyayo ukulwisana lalimvukuzane kodwa kudingeka ukuthi uhulumende akhangele udlakela njengodaba olulendleko ezinengi kakhulu ezikhama uhulumende ovele engelamali. Uthi kuqakathekile ukuthi abesifazana banikwe amathuba azabancedisa ukuthi bazimele bathathe izinqumo ngempilo zabo.

Esinye njalo isakhamuzi, uMnumzana Sipho Ngwenya, uthi ezikhathini ezinengi ukusetshenziswa kwemikhuba kanye lamasiko akudala kuthwalisa nzima abesifazana. Uthi inengi labesifazana elizithola libhekane lodlakela ngeliswelayo okutsho ukuthi lalapho selisiya ezibhedlela kuba ngumthwalo kahulumende.

I-16 days of activism ngumkhankaso owasungulwa ngomnyaka ka 1991 ngenhloso yokuzama ukuqeda udlakela ezindlini lezimulini. Umkhankso lo uqala mhlaka 25 Lwezi minyaka yonke okulilanga lokunanza ukuqeda udlakela kwabesifazana, i International Day Against Violence Against Women usiyaphela mhlaka 10 December okulilanga lokunanza amalungelo oluntu – i International Human Rights Day. Amalanga la ajonge ukukhombisa ukuthi ilungelo lowesifazana ukuphila impilo engeladlakela kuyingxenye yamalungelo oluntu.

Uhulumende ukhangelelwe ukusungula lumkhankaso okusemthethweni kunsukwana ezilandelayo emanyanisa losuku lokunanza umsebenzi wokulwisana lengculaza i World AIDS Day mhlaka 1 Mpalakazi.

Inhlanganiso ezizimele zodwa ezigoqela i Sexual Rights Centre kanye le Women in Media Development zisungule lamhla ukunanza lumkhankaso emihlanganweni etshiyeneyo ebiphethwe.
XS
SM
MD
LG