amalinks wokungena

Breaking News

Izizalwane zeZimbabwe eSouth Africa Zikhumbula Ababulawa eSoweto


Okwenzakale kwele South Africa ngoLwesinhlanu.
Okwenzakale kwele South Africa ngoLwesinhlanu.

Ngesikhathi eleSouth Africa lithakazelela ilanga labatsha ngoLwesihlanu, abeZimbabwe labo bebethe gwaqa endaweni ezitshiyeneyo bethakazelela leli langa ngokuhlomisana enhlutsheni ababhekane lazo emazweni.

Kwakumhlaka 16 Nhlangula ngo 1976, elokitshini leSoweto kweleSouth Africa lapho amapholisa kahulumende wamabhunu efafaza ngenhlamvu abantwana besikolo ababekhonona ngomthetho wokuthi bafunde izifundo zabo besebenzisa ulimi lwamabhunu olweAfrikaans.

NgoLwesihlanu intsha yeZimbabwe imanyene leyakwele South Africa bekhumbula ukuzinikela kwentshale ka 1976 okungenye yezinto ezaletha inkululeko kweleSouth Africa.

Emkhosini obuseNaledi eSoweto intsha yeZimbabwe labosowabo kweleSouth Africa bebedlala imidlalo etshiyeneyo, ngendlela yokuthi bazane ngcono bengacwasani.

Belula imizimba abasakhulayo eSouth Africa
Belula imizimba abasakhulayo eSouth Africa

Intombazana yeZimbabwe uNosisa Ncube uthi bakhethe ukunanza leli langa ngokwenza okuhle hatshi ukuyadakwa njengokwenziwa ngabanye abantwana besikolo.

“Sikhethe ukuthi lamhlanje sizohlanganyela sonke and have isikhathi esinaso sonke. Kakhulu kuye kufike izinto empilweni and ungazi ukuthi ujikele kubani ukhulume nobani. Uma ukwazi ukuhlanganyela nabantu lidlale ibhola lazane uthola ubungane nobudlelwane lapho uyazi ukuthi ukhona umuntu ongakhuluma naye if ever uzithola usesimeni.”

Inhlanganiso elwela amalungelo abomama eyeZim iMbokodo layo ibibuthanise intsha labomama eHilbrow kujatshulwa lokufundisa amantombazana ngekusasa. Umgcinisihlalo wenhlanganiso ye Zim Imbokodo unkosazana Victress Mathuthu uthi babone kufanele ukuthi basigoqe sisemanzi ukuze isizwe singatshabalali.

“Injongonje yeMbokodo okokuqala yikuthi si adivayizane la amantombazana amancane sibafundise ukuthi lemali is not everything. Lokuthi lapho abahamba khona behambe beqaphela ngoba sesiphila esikhathini esinzima lapho abakidinetshwa khona sizwe kuthiwa abantwana bathathiwe. Njengabantwana abangamantombazana sithi sibakhulise sibalaye ukuthi bahlale beqaphele.”

Laphake bekungafundwa kuphela, kodwa bebeziqhunsa begida kuluthuli ngitsho lezokholo.

EHilbrow njalo imuli yeZimbabwe yakoPhambuka ibibizene yonke yathi gwaqa labantwabayo kuthakazelelwa leli langa.

Osakhulayo wale imuli uJulile Makhulela uqede iMatric yakhe ngo2014. Uthi impilo ayikho lula emazweni njengoba bengekho obabakazi labo gogo abangabafundisa amasiko lemvelaphi yabo.

Uthi okunye okubahlukumeza kakhulu emazweni yikungatholi uxhaso lukahulumende olwemali yokuya ezikolo zemfundo ephezulu.

Loba kunjalo inengi lale intsha lithi ikusasa yabo iyathembisa njengoba befisa ukuthi bengaqeda ukufunda, nxa isimo sesikahle babuyele ekhaya bayevuselela ilizwe labokhokho babo.

Udaba Esilethulwe Ngu Benedict Nhlapho
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:26 0:00

XS
SM
MD
LG