amalinks wokungena

Breaking News

Baswela Indawo Yokufunda Abantwana Bezizalwane zeZimbabwe Abahlala eSouth Africa


FILE - Izizalwane zakwele Zimbabwe ziloba amaphepha okudinga ukuhlala kwele South Africa.
FILE - Izizalwane zakwele Zimbabwe ziloba amaphepha okudinga ukuhlala kwele South Africa.

Ukuvulwa kwezikolo kwele South Africa ngoLwesithathu kulethe ukuhlupheka okukhulu kunengi labafundi beZimbabwe ikakhulu labo abangelancwadi zokuhlala lokufunda elizweni leli ngokusemthethweni.

Ukuvulwa kwezikolo lilanga lentokozo njalo eliqakathekiswa kakhulu ngabazali lezifundi kweleSouth Africa. Kodwake kunengi labafundi beZimbabwe labazali babo leli langa lize lokudana lokuhlukumezeka okukhulu.

Umgcinisihlalo wenhlanganiso elwela amalungelo abomama lezingane eyeZim Imbokodo, uNkosazana Victress Mathuthu, uthi abazali abalabantwana abangelamvumo yokuhlala kweleSouth Africa abemukelwa ezikolo zikahulumende okuyizo ezinengi njalo ezibhadalisa imali encane kakhulu.

“Omama beZimbabwe abalabantwana abafunda lapha kwele South Africa babhekane lesimo esinzima kakhulu. Abantwana kumele baye ezikolweni kodwa amaphepha abavumela ukufunda lapha esikolweni awekho. And ekucineni uthole ukuthi umntwana sefundile engelamaphepha ma sekumele abhale iMatric umntwana akasenakubhala.

Ugatsha lwezemfundo esabelweni saseGauteng lapho okuhlala khona inengi lezizalwane zeZimbabwe, luthi kulezifundi ezifika inkulungwane ezilitshumi lesithupha (16,000) ezifake izicelo zokufunda ezikolo zikahulumende lonyaka kodwa ezilokhu zingakemukelwa ngoba kusamelwe amaphepha agoqela izithupha zabazali bazo lencwadi zabo zokuzalwa.

Lobake leli nani ligoqela labafundi bakweleS outh Africa, omunye umzali weZimbabwe, uMnu. Mlungisi Tshabalala, uthi kusobala ukuthi kulelo nani banengi abeZimbabwe abazavalelwa phandle ngokwehluleka ukuletha amaphepha afunakalayo.

“Esikucelayo kugovernment yeSouth Africa yikuthi njengoba iministry of health yala eSouth Africa abantwana iyabazi bonke abazalelwe lana baba ishuwa amababy card lawana, why kungasetshenziswa yonale baby card ukuthi ku rejestwe umntwana esikolweni ekhule ekwazi ukuthi laye athole iphasiporti yokuthi athole ipermit.”

Nxa umntwana elencwadi eveza ukuthi ubuye kwelinye ilizwe, kufuneka afake isicelo sencwadi kumbe ipermit yokufunda okuyinto enzima besekusithi ngemva kwalokho izikolo ezimemukelayo zifuna ahle abhadale yonke imali efunakala kuzifundo zakhe.

Lezi yizimo umgcinisihlalo wenhlanganiso yeZimbabwe Community in South Africa, uMnu. Ngqabutho Mabhena, athi zidlisa abeZimbabwe imbuya ngoluthi.

“Okwakhathesi sizama ukukhulumisana lezikhulu zikahulumeni lapha eGauteng kudepartment of education ukuthi sincedisane ukwenzela ukuthi sibone ukuthi akulamntwana oxotshwa esikolo ngoba engelamaphepha kumbe amastudy permits.”

Abantwana bakweleSouth Africa bafunda phose mahala njengoba bebhadala imali encane kakhulu ezikolo zikahulumende. Nxa sebesiya emauniversity zinengi kakhulu inhlelo zokuxhaswa ngemali abayibhadala nxa sebesebenza. Zonkeke lezi inhlelo azivumeli abakwamanye amazwe okwenza bacine bengena ezikolo ezizimeleyo ezibhadalisa imali inengi okungaphezu kwamandla abazali abanengi.

Udaba Esilethulelwe NguBenedict Nhlapho
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:27 0:00

XS
SM
MD
LG