amalinks wokungena

Breaking News

Sezidlela Evalwani Izizalwane zeZimbabwe eSouth Africa


Sokulokwesabela ukuthi kungaqhamuka ukuhlaselwa kwabantu bokuza kwele South Africa lokubotshwa kwabo mahlayana eJohannesburg kulandela ukutshiswa kwendlu elokitshini le Rosettenville kusenziwa yizakhamizi ezithi ibisetshenziswa ngabakwamanye amazwe akade bethengisa izidakamizwa.

Lokhu kuphehlwa njalo ngamazwi kamayor weJohannesburg, uMnu. Herman Mashaba, owathi abantu bokuza benza okungalunganga eSouth Africa.

AbeZimbabwe abase lokitshini le Rosettenville bathi besabela ukuthi labo sebengahlaselwa njengoba minyaka yonke ixenophobia ibiqala ngokuhlaselwa komuntu oyedwa ibise imemetheka ilizwe lonke.

Izakhamizi ze Rosettenville zitshengisele ezitaladeni zivala imigwaqo lokutshisa amathaya ezimota, zikhalaza ngokuthi kubotshwe izizalwane zakwamanye amazwe ezithengisa izidakamizwa locansi kuleyo ndawo. Qede lapho batshise enye indlu yabeNigeria laba lempahla zonke eziphakathi.

Lobanje abeZimbabwe bethi basekela ngokugcweleyo ukuthi kubotshwe abakwamanye amazwe abadala amacala, bathi bacasulwe ngumeya wedolobho leJohannesburg umnumnzana Herman Mashaba ngokusekela ukuhlaselwa kwezizalwane zaseNigeria lezi kungalandelwanga umthetho.

ABANTU BOKUZA BAYAHLUPHA

Enkulumeni yakhe lomsakazo weSABC, uMashaba ukubeke kwacaca ukuthi akabasoli abakweleSouth Africa ngokutshisa le indlu.

“Ilizwe lethu selifakwe enkingeni enkulu yizigangi lezi. Umphakathi wethu awusakwazi ukuthi wenzeni. Imingcele iyavuza osekusenza kungene izigangi kuleli. Lokhu kufanele kuphele.”

Ubuye wayiphinda njalo inkulumo yakhe embi ebonisa sengathi abakwamanye amazwe baselizweni ngokungekho emthethweni.

“Inengi lalababantu baselizweni ngokungekho emthethweni. NgeNsonto aluba bengilendawo lapho ebengizabavalela khona, bengifuna ukuba bopha mina mathupha. Ngikhuthaza ugatsha lwendaba zasekhaya ukuthi bonke okufanele sibakhiphe elizweni kasibakhipheni. Thinake lamapholisa kamanisipala weJohannesburg siyathembisa ukuthi zisakwenza impilo yabantu bokuza laba ibenzima. Sizobabopha.’

Linkulumo kaMashaba isisolwe kakhulu yisiphathamandla sebandla le Zimbabwe Communist Group umnumnzana Ngqabutho Mabhena.

“Yebo siyakwazi ukuthi bakhona abanye abayizigebengu, kodwa lokho ukuthi abesesithi yena abantu abathengisa izidakamizwa ngabantu abavela ngaphandle abangelancwadi zokuhlala lapha eGoli okungekho emthethweni akusilo qiniso. Kufuneka alwe labantu abathengisa izidakamizwa ekele abantu abasebenzayo abavela phandle kwamanye amazwe.”

INDAWO YEZIGEBENGA

Inkulumo yakhe yokunxusa izakhamizi ukuthi zilusukumele loludaba lobakwamanye amazwe yiyo esiyethuse abanengi.

“Nxa ugatsha lwendaba zasekhaya lungakwazi ukuthi abantu bokuza laba batholakala kuphi, sizabadingela bona thina, bebaphe incwadi zokuphephela kumbe bebakhiphe elizweni. Nginxusa izizalwane zakweleSouth Africa ukuthi zingavumi ilizwe lethu libe yindawo yezigebenga.”

Kanti lokusonga egomela ngelokuthi amapholisa eJohannesburg azabazingela abaselizweni ngokungekho emthethweni lakho sekulethe ukwesaba.

“Thina njengedolobho leJohannesburg sizaqala ukubabopha abantu bokuza laba. Ngicelake ugatsha lwendaba zasekhaya ukuthi lusitshele ukuthi njengoba sizaqala ukubopha laba bantu kusukela ntambama, sibasengaphi. Libaphe incwadi kumbe libakhuphe elizweni lethu.”

INKETHABETSHABI

UMabhena uthi linkulumo ikhombisa ukuthi uMashaba lebandla lakhe labamhlophe ele DA balokhu bebazonda abombala omnyama.

“Lale into asefuna ukuyenza ukuthi usezahamba engena emaflathini lapho okuhlala khona abantu eraider abantu abangelamaphepha, sikubona kuyinto engaqondanga ngoba siphakathi kwezinkulumo lomnyango wangaphakathi zokuthi abantu baseZimbabwe labavela kwamanye amazwe la eSADC kuyini okumele kwenziwe ukuthi babelezincwadi ezisemthethweni.”

Ibandla le Zimbabwe Communist Group lithi lizaqhubeka liphikisana layo yonke imikhuba kameya Mashaba le DA ekhombisa ukuthi basaselayo ingqondo yokucwasa abantu ngokwebala, okuyinto abalesibindi sokuyiphumisela egcekeni ngezizalwane zakwamanye amazwe.

Udaba Esilethulwe NguBennedict Nhlapho
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:20 0:00
Lapho esitholakala khona

XS
SM
MD
LG