amalinks wokungena

Breaking News

Ziyabulalana Izithandani Ezivela eZimbabwe Ezihlala Kwele Botswana


Sebebanengi abesifazana abadabuka kwele Zimbabwe ababulawa ngabesilisa kwele Botswana ngenxa yezothando.

Ukutholakala kwesidumbu somunye owesifazane singelakhanda eTlokweng, ngaphandle kwedolobho leGaborone, emavikini amabili asanda kudlula, kwethusa inengi kweleBotswana.

Ngemva kwamalanga athile, kubotshwe obethandana lomufi, esetheswa umlandu wokumbulala.

Lokhu kuza ngesikhathi eleBotswana libhekane lokuqonga kokubulawa kanye lokudlwengulwa kabesifazane, osekubone abeZimbabwe labo bephakathi kwenani lalabo ababulawayo kumbe abadlwengulwayo.

Lokhe umnyaka uqalile, sekulabeZimbabwe abathathu ababulaweyo kweleBotswana.

Umongameli Mokgweetsi Masisi weBotswana usephakamise izandla ekhuza esithi amadoda kamise ukuthatha imphefumulo yabomama.

UMasisi uthi ukubulawa kwabomama sekufike ebangeni elikhathazayo, ngakho uthi labo abazatholakala belecala leli, bazajeziswa kanzima ngumthetho.

AbeZimbabwe labo eBotswana bayethuswa yizehlakalo lezi, abesilisa besithi odadewabo, omama, kanye labomkabo, abakhululekanga.

Lokhu, ikakhulu kulandela ukubulawa kwabathathu abasefazane abeZimbabwe kweleBotswana lokhe umnyaka waqalayo.

Umnunzana Mkhululi Nkomo, yena osebenza ngaphansi kogatsha lwezempilakahle eGaborone, uthi kuyakhathaza okwenzakalayo, bengazi ukuthi kusasa kungehlela bani.

"Kwethusa ngoba ungathi kufike idimoni ngasikhathi sinye. Asingeke sathi kuhambelana lesimo senqondo ngesikhathi umuntu edala leli cala. Kukhanya kulendaba ezitshiyeneyo kodwa ezinengi zakhona zingezokubulalana kwezithandani."

Omama basele bebambe owangaphansi ngezehlakalo lezi besithi abakhululekanga phakathi kwabantu okumele babathembe, abesilisa, abayibo asebebavukele ubhova.

UNkosazana Adelaide Dube uthi kukhanya udaba lwakhona lugxile kakhulu kwezothando, abesilisa belesikhwele, kumbe bengavumi ukuthi kuthiwe uthando seluphelile.

Udaba Esilethulelwe NguMartin Ngwenya
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:47 0:00

"Kufaka abantu abasefazane esibangeni esinzima, ngoba bacina behlala lomuntu noma bengasamthandi, besesaba ukuthi bangacina bebulewe."

NgoNkwenkwezi lonyaka, kwatholaka omunye oweZimbabwe, unkosikazi, Ellionar Ndlovu watholakala esithulele endaweni yeBlock 9, eGaborone kucatshangelwa ukuthi wabulawa ngowayemsebenzela, umnunzana Simon Tenjani.

Kwathi emavikini asanda kudlula, esigabeni seMatsiloje, esesemngceleni weZimbabwe, owesifazane oweZimbabwe oleminyaka engamatshumi amathathu lanye, watholakala elamanxeba atshengisa ukugwazwa ngesikhali esinakanelwa ukuba ingaba yingqamu.

Amapholisa aweBotswana abopha omunye ujaha okade ethandana lentombazana le, esetheswa umlandu wokumbulala.

Isidumbu somunye umama weZimbabwe satholaka egangeni elisemngceleni ngoMabasa, lapho amapholisa acabangela ukuthi wabulawa ngobhinya ngemva kokweqa umngcele okungekho emthethweni.

Unkosikazi Alice Banda ohlala eGaborone uthi lezi yizehlakalo ezitshengisa ukuthi udlakela kwabesifazana luyaqhubeka noma nje owesilisa wakulezinsuku ekhangelelwe ukuthi aphathe omama ngendlela ehloniphekayo.

"Lokhu kuyenza ukuthi sizizibuze ukuthi siyangaphi njenga bantu, ngoba ngakulezinsuku, kumele abesilisa baphathe abesifazane ngenhlonipho. Njalo ungakhangela sekulendlela ezitshiyeneyo ezokugxazulula ingxaki ezindlini, ukuthi ukutshaya kumbe ukubulala umuntu akumelanga kumbe lendawo ensukwini zalamuhla."

Ayisibo bodwa abasefazane ababhekane lodlakela, ngoba labantwana becina bebambanjaniselwa kuzehlakalo lezi zodlakela.

Omunye umama weZimbabwe, ngoMbimbitho, edolobheni leGaborone, uzame ukuzibulala ngemva kokubulala abantwabakhe ababili.

UNkosazana Emily Ndlovu oleminyaka engamatshumi ayisithupha yokuzalwa, uthi omama, bengaphandle kwelizwe babhekana lobunzima obungaphezu kwabo, njalo bengalalo usekelo lwemuli eyabe ingekho isekhaya.

"Ungakhangela udaba lukamama owabulala abantwana, uyathola ukuthi wayebona kungasela ngeyinye indlela, mhlawumbe ubaba womuzi esebalekile, emtshiyele umthwalo wabantwana. Sisemazweni, kodwa uthola ukuthi asilutholi usekelo esiludingayo ongaluthola uma usekhaya."

Okukhathazayo kweleBotswana, ilizwe elaziwa ngokuthula, linani labomama abadlwengulwayo.

Inombolo ezikhitshwa ngamapholisa zitshengisa ukuthi kulabesifazane abadlula abangamatshumi amane abadlwengulwayo, viki zonke kweleBotswana.

XS
SM
MD
LG