amalinks wokungena

Breaking News

Ziveza Injabulo Izizalwane zeZimbabwe kweleSouth Africa Ngokuvulwa Kwamabhizimusi


Umongameli Cyril Ramaphosa wakwele South Africa
Umongameli Cyril Ramaphosa wakwele South Africa

Ziveza injabulo enkulu izizalwane zeZimbabwe kweleSouth Africa njengoba uMongameli Cyril Ramaphosa ememezele ukuthi kusukela kusasa phose zonke indawo abasebenza kuzo zizaqala ukusebenza ngokugcweleyo.

Isaziso sikaRamaphosa lesi, siza ngesikhathi lapho inengi lezizalwane zeZimbabwe bese bephelelwe lithemba ngokuvalwa kwamankampani abo kwazise labebevulile bebesebenza amalanga amalutshwana.

“Phansi kwesigaba sesibili selockdown sizakhupha phose yonke imigoqo ebisenqabela ukusebenza kuhle kwamabhizimusi.”

Kusukela kusasa abasebenza emahoteleni lezinye indawo zokwethekela ezifana lemakhunjini olwandle, ezenyamazana zendle lezinye zizabe sezivulile.

Amalunga ezimuli lawo asezavunyelwa ukwethekelelana.

Laboke abathanda amanzi amponjwana labosekelede balola imithamo njengoba amabhawa lazo zonke indawo ezithengisa utshwala logwayi zizavula kusasa.

Indawo zokudlela ezisebenza abeZimbabwe abanengi ebezidonsa nzima ngokwenqatshelwa ukuthengisa utshwala lazo kukhangelelwe ukuthi ziqale ukugcwala.

Isizalwane seZimbabwe umnumnzana Dumiso Gama uthi lokhu kuzakwenza labo abesebehleli babuyele emsebenzini.

“Siyabonga kakhulu ngoba abafowethu labodade besekulanjwa ezindlini. Kudala abanye imisebenzi iphelile. Siyazibongela kuPresident wethu. Sibonge kakhulu labonesi labodokotela abasebenze kangaka. Siyabonga kakhulu.”

Umnumnzana Nkosilathi Ncube yena uthi vele kweminengi imizi yabeZimbabwe laba umangoye ubese bhazalele eziko.

“Ukuvulwa kwalezi zindawo kuzonceda abantu bakithi kakhulu abeZimbabwe abasebenza kulezi indawo zotshwala, amarestaurants abesebelahlekelwe yimisebenzi. Besekusithike ngelinye iso kungenzeka iqhubeke ikhuphuka ithathe abantu njengoba abantu bakithi beyibo abazasebenza kulezi indawo ma kuyikuthi bebuyele.”

Omunye njalo oweZimbabwe umnumnzana Wisdom Mkhwananzi, laye uyabonga kodwa esithi kulezifundo ezinengi abazifundiswe yicoronavirus.

“Thina esingakubeka yikuthi ngasonalesi sikhathi esifitshane esisiphiweyo ngumnumnzana uRamaphosa ukuthi sisebenzi okwalesisikhathi esifitshane, asisebenzeni sisazi ukuthi kukhona okusilindeleyo ngale kwelakithi. Asisebenzeni silungisa ilizwe lakithi. Ngakhonalokhu okufitshane esikunikeziweyo thina sibe silungisa okwakithi ukwenzela ukuthi lathi sisuke siyesebenza kwelakithi hayi ukube silokhu sisebenza emalayinini.”

Njengoba ukuvulwa kwenhlelo zamabhizimusi lenhlalo kazulu lokhu kusenzeka ngesikhathi asebehlaselwe ligciwane lecoronavirus kweleSouth Africa sebebenga kuzinkulungwane ezingamakhulu ayisithupha (close to 600,000) asebefile sebebanga kuzinkulungwane ezilitshumi lambili (close to 12,000) bonke abeZimbabwe laba bathi balokwesabela ukuthi ababuyela emsebenzini labo basengozini yokuhlaselwa yileli gciwane.

Kodwake uhulumende uthi ukugqokwa kwama mask, ukugcoba ama sanithayiza, lokwenqabela ukusondelelana kuzaqhubeka kusenziwa ukuze abantu bengathelelani leli gciwane.

Omahambebusuku sebexwayisiwe ukuthi bengatholakala bephandle ngemva kwehola letshumi ntambama bazayifunda ivaliwe.

XS
SM
MD
LG