Ukutshisa kwelanga lomoya omnengi kuqhubekela phambili ngalinyanga kaZibandlea eNyakatho yeMaNdebeleni osekubangele ukuba izilimo ziqale ukuswaba, zisitsha zicina zidliwa nyizinanakazane kulandela ukungani kuhle kwezulu ezweni.
UMqondisi wohlangothi lwabalimisi olweAgritex eNyakatho yeMaNdebeleni, uMnu. Dumisani Mbikwa Nyoni uthi bake bazisa ukuba izulu liyakuna liklayela njalo abalimi kumele balime indima zitshiyana ezokuhlanyela ikakhulu ezenyawuthi lamabele. Ethi izulu liqhubeka liseqa ukuna njalo kubayimikhizo engabi lomdaka osekubangele ukuhlukuluzeka kwezilimo eseziqala ukutsha. Ethi kumqotho ukuthi abalimi sebeqalile ukukhala kulandela ukungani kahle kwezulu.
Umgcinisihlalo wenhlanganiso yabalimi eye Zimbabwe National Farmers Union, eNyakatho yeMaNdebeleni, uMnunzna Danis Ngwenya uchaze ukuba zonke iziqinti zabo izilimo seziqalile ukutsha njalo okwamanje akuthembisi emasimini.Evumelana loNgwenya, isakhamuzi seNkayi, uKhansila Kufakwezwe Ncube uthi iviki ingaphela izulu lingananga bazahle bacele usizo lokudla kuHulumende ngoba izilimo ezinengi azisathembisi eNkayi.
Izulu lokhe umnyaka uqalileyo phose izwe lonke lina likhifiza osekutshiye izilimo zitshile ezinye sezidliwa yizinanakazane ngenxa yokusilela kwezulu. Kulandela ukuguquka komumo womkhathi izikhathi zokuna kwezulu lazo kazisazwisiseki osekutshiya abalimi besebunzimeni ikakhulu abalima ngamanzi ezulu. Abalima ngokuthelezela labo babhekane lodubo lokuhamba kwamandla kagesti njalo ayadula okucina kubangela ukuba abanye babo batshelwe yizilimo ngoba injini zingela mandla kagetsi wokudonsa amanzi.