amalinks wokungena

Breaking News

Ingcwethi Zenotho: Iziqondiso zeRBZ Ezokwehlisa Ukuwa Kwesisindo seDola leZimbabwe Kazisoze Zisebenze


Reserve Bank of Zimbabwe
Reserve Bank of Zimbabwe

Ingcwethi zezenotho zithi inyathela elithethwe libhanga elikhulu lelizwe eleReserve Bank of Zimbabwe, lokukhuphula umthelo ozalwa yizikhwelede emabhanga emizameni yokwenqabela ukugugudeka kwesisindo semali yelizwe, i-inflation, kalincedi lutho. Lokhu kungemva kokuba isisindo semali yeZimbabwe sesikumadola angamakhulu amathathu kudola linye eleMelika.

Umbiko okhitshwe libhanga elikhulu eleZimbabwe uveza ukuba isilinganiso sokuqansa kwempahla sehlile ngenyanga kaMbimbitho saya kusithupha ekhulwini (6.31%) sisuka ku sikhombisa (6,99%) kunyanga kaNhlolanja.

Impi ephakathi kweRussia le Ukraine ibikwa isidale ukuba intengo yempahla iqanse njalo kungabi lokuhlaliseka kusisindo semali ye Zimbabwe nxa iqathaniswa leyamanye amazwe.

Umnumzana Thabo Ndlovu igcwethi kwezomnotho uchasisa kabanzi ngeziqondiso zeRBZ lezi.

“Okokuqala ama interest rates lawa asekhwelile from 60% to 80% kutsho ukuba amankampani amanengi awasoke aboleke imali. Nxa bengasabolekanga imali kutsho ukuthi akusela mali enengi to spend lokhu sekuzakwehlisa i-demand. Nxa i demand siyehlile ama price awasoke akhwele kumbe akhwele kakhulu nge rate enkulu.”

Uqhubekela phambili uNdlovu esithi nxa indlela ezifakwe libhanga elikhulu eleZimbabwe zingasetshenziswa kuhle imali yakwamanye amazwe izabe isingasafiki emkambo omnyama.

"Ama banks asevunyelwa ukuthenga i-forex direct from amankampani, i auction ayiseyiyo the only option abantu abathenga kuyo. Amankampani sengathengiselana nge rate abavumelana ngayo, kungenzakala ngendlela e right kutsho ukuthi imali yonke ebi trader ku black market izabe isiku formal market. So i effect ekhona yikuthi i-pricing ezakuba khona eye Zim dollar le forex isizakuba yi fair price ngoba ingasafakwa ngumuntu osemgwaqweni. Ngenxa yokuthi imali leyi iyabe isiku formal market, uhulumende uza benefit kuma taxes loku charger ama commissions.”

Umnumzana Xolani Dube umhlali wakoBulawayo uthandabuza amanyathelo ebhanga elikhulu eleZimbabwe.

“Ama policies lawa afakwe yi RBZ asilawo ukuwathemba. Ungakhangela nxa iRBZ ifaka i-statement sokulungisa izinto, esikunanzelelayo yikuthi izinto ziyakhwela kakhulu. Ungakhangela irate yabo idlalela kubo $142 ngapha kublack market i USD $1 yi $300. Irate leyi eye black market yiyo esithenga ngayo izinto emashop, lakahulumende amashops asebenzisa iblack market rate. So thina lokhu akusisebenzeli.”

Umnumzana Effort Ncube umqondisi wenhlanganiso yabathengi eye National Consumer Rights Association ngomunye wabasola iziqondiso ezifakwe libhanga elikhulu eleZimbabwe.

“Yonke leyi imizamo eye Reserve Bank ayisoze isebenze lakancane ngokuba okonakale khona kuphezulu, umnotho wonke welizwe awuhambi ngendlela. Lokhu kwenza imali yakwele Zimbabwe ibe buthakathaka, yebo kambe kulomthelela ovela kwelase Russia-Ukraine empini yakhona. Amafutha ezimota ayakhwela emhlabeni wonke kodwa lokhu kulutshwane kakhulu okunengi lisuka ngo1980. Umnotho waleli ilizwe uphethwe kabi, ipolitiki ayimanga kahle yikho lomnotho ungamanga kahle”

Ingcwethi kwezomnotho sezicebise uhulumende ukuba ehlise intengo yamafutha ezimota ngoba kuyiwo adala ukukhuphuka kwentengo yempahla lendleko yemisebenzi yonke edingakala kunhlalakahle kazulu. Zengeze ngokuthi isilinganiso sokukhwela kwamafutha ezimota sikhulu kakhulu nxa kuqathaniswa lamanye amazwe loba nje amazwe wonke ethenga emkambo ofanayo ohlaselwe yimpi yakwele Russia le-Ukraine.

Okunye njalo yikuba imali lezi ezithathwa nguhulumende ezemithelo yamatax, akumelanga zibe sekhulwini ngoba lokhu kutsho ukuthi nxa intengo yamafutha ezimota ingaqansa kuzengeza lemali ethathwa nguhulumende, uzulu kube nguye othwaliswa nzima zintengo ezikhuphukileyo.

Udaba lweRBZ lokukhweza i-interest rate siluphiwa nguBathabile Masuku
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:08 0:00
XS
SM
MD
LG