amalinks wokungena

Breaking News

Balutshwana Ababalisi Abakhalala Umsebenzi


FILE - Izisebenzi zikahulumende zitshengisela zikhala ngeholo eliphansi.
FILE - Izisebenzi zikahulumende zitshengisela zikhala ngeholo eliphansi.

Inhlanganiso elwela amalungelo ababalisi eyeFederation of Zimbabwe Educators Union (FOZEU) isiyazise ugatsha oluqhatsha izisebenzi zikahulumende kanye lolwemfundo ukuthi amalunga alo awenelisi ukuya emsebenzini kusukela ngoMvulo.

AbeFOZEU bethule lumbiko ngeSonto besazisa umqhatshi ukuthi amalunga enhlanganiso ezigoqela iAmalgamated Rural Teachers Association of Zimbabwe (ARTUZ), Educators Union of Zimbabwe, (EUZ), Progressive Teachers Union of Zimbabwe (PTUZ) kanye lePEUZ awasoze aya emsebenzini kusukela namhla mhlaka 26 Mpandula ngenxa yokwehluleka kukaHulumende ukugcwalisa isithembiso sokwengeza imali yeholo.

Ababalisi bathi imali eyengezwe nguhulumende engamadola eMelika angamatshumi amabili lanhlanu (US$25) ayeneli ukumelana lobunzima obulethwa yisimo somnotho welizwe.

Isikhulumeli seARTUZ, uThembakuye Moyo, uthi izisebenzi zimile ukuya emsebenzini.

“Izisebenzi zithi sezikhathele ngamanga kahulumende, uhulumende mihla lamalanga utshela abantu bonke ukuthi izinto elizweni izisebenzi ziyajabula ngeholo. Atshele izisebenzi ukuthi ngoMpandula uzathuthukisa iholo labo abuye enze ihlaya. Namhla izisebenzi ziphume ijumo zithi aziyi emsebenzini iholo lazo lize libuyele kuUS$540.”

Unobhala jikelele weEUZ, uTapera Zhou, uthi uhulumende kathembekanga.

“Uhulumende ungumqhatshi ongathembekanga njalo engafuni ukubhadala izisebenzi zakhe iholo elinganeno. Imali yesengezo engamadola angamatshumi amabili lanhlanu (US$25) itshengisa ukungahlonitshwa kwezisenzi lokuthi uhulumende kanaki izisebenzi zakhe.”

UNkosikazi Getrude Mlauzi, umzali olomntwana obhala imihloliso kaGrade 7 yona eqale ngoMvulo, uthi lokhu akubaphathi kahle.

“Nxa kuyikuthi bayastriker hayi asingeke sizwe kahle ngoba abantwana bebelokhu belungiselela ukubhala imihloliso. Khathesi bebemiswe yiCovid khathesi kube yilokhu. Yebo siyabazwisisa ababalisi kodwa ngabe uhulumende uyabenzela okungcono, akusiphathi kahle ukuthi Bekele umsebenzi.”

Imizamo yokuxhumana lesikhulumeli sogatsha lwezemfundo, uMnu. Taungana Ndoro, kanye lomphathintambo wogatsha lwezemfundo umnumzana Paul Mavima ngoba incingo zabo zingangeni.

Kodwa unobhala wogatsha lwezemfundo, UMnu. Simon Masanga, wazise umsakazo weStudio 7 ukuthi incwadi evela kunhlanganiso zababalisi bebengakayiboni.

“Angiyibonanga mina ngingazi labo abasewofisini”

AbeARTUZ batshele lumsakazo namhlanje ukuthi, inengi labantwana abaloba imihloliso kaGrade 7 benelisile ukuqalisa ukubhala bengaphanjaniswanga yikukhalala umsebenzi kwababalisi, ngoba abangaba yisilinganiso sokungamatshumi phose amane ekhulwini-38% babo, babuyile emsebenzini.

Ngeviki edluleyo uhulumende wengeza iholo lezisebenzi zakhe ngamadola eMelika angamatshumi amabili lanhlanu (US$25).

Ngalokho bathi uhulumende kumele akhangelisise isimo sabo ngokuphangisa bethi njalo bazimisele ukwamukela imali ingconywana nxa uhulumende engabanikeza.

XS
SM
MD
LG