amalinks wokungena

Breaking News

ISADC, Abakubandla Elibusayo Babhikitsha Besithi Kazesulwe Izijeziso Zenotho Ezafakelwa Inkokheli yeZanu PF


Abanye abantu ababikitshe phandle kwesigodlo sakwele Melika eZimbabwe eHarare, Oct. 25, 2022
Abanye abantu ababikitshe phandle kwesigodlo sakwele Melika eZimbabwe eHarare, Oct. 25, 2022

BULAWAYO-Kulabanye abantu abatshengisele namuhla eHarare, koBulawayo, eGwanda lezinye indawo bekhonona ngezijeziso zenotho ezafakelwa inkokheli yebandla leZanu PF ngamazwe entshonalanga.

Lolu lusuku olwafakwa yinhlanganiso yeSouthern African Development Community, olokulwisana lezijeziso lezi phansi komkhankaso olesihloko esithi Anti-Sanctions Campaign. Kwenziwe phose okufanayo eGaborone kwele Botswana.

Abaphatheke emkhankasweni lo bathi izijeziso lezi zibhidliza umnotho wakwele Zimbabwe. Inhlanganiso yeSouthern African Development Community layo ithe kumele zesulwe izijeziso lezi ethi zibisela muva eleZimbabwe.

Ababhikitshe phandle kweUnited States Embassy eHarare.
Ababhikitshe phandle kweUnited States Embassy eHarare.

Kodwa eleMelika lethule umbiko eHarare lisithi izijeziso zenotho azilani lokugugudeka kwemali yeZimbabwe, imithetho yokwenza kube nzima ukuvula ibhizimusi elizweni, izivumelwano zama contracts ezenziwa nguhulumende labanye abantu ezilemali engaqedakaliyo njalo lokwebiwa kokwenjiwayo ngamanye amazwe labosomabhizimusi. EleBhilithane lalo lithe lona lafakela abantu abahlanu kuphela izijeziso zenotho. Loba kunjalo, batshengisela abantu phandle kwesigodlo seMelika eHarare, emigwaqweni koBulawayo eGwanda lamanye amadolobho.

Bekuhlatshelwa, kugiywa kubhodwa emigwaqweni yakoBulawayo ngabatshengiselayo laba bethi izijeziso zomnotho kazesulwe. Abatshengiselayo laba bagqibe umkhankaso wabo esititshini sikaloliwe eNational Railways of Zimabbwe lapho izikhulumi zonke zikhuthaze amazwe entshonalanga ukuthi kabesule izijeziso lezi ngoba zibulala eleZimbabwe.

Batshengisele bekoBulawayo.
Batshengisele bekoBulawayo.

Omunye wabo nguPastor Hove oweAFM Church, okhulume emele amabandla ezenkolo.

"I stand here today being sent by pastors of various churches, I stand here today being sent by evangelicals being sent by traditional churches being sent by pentecostals to come and speak on the effects of the sanctions on us as a church."

Omunye osola lezizijeziso nguMfundisi David Moyo.

Anti-sanctions campaign protest in Bulawayo
Anti-sanctions campaign protest in Bulawayo

"Njengomunye wabafundisi lapha ngithi leyi into imbi kakhulu sesiybonile ilimaze, we can't even do izinto. Business wise it has crippled us ukuthi thina siyenze ama transactions ngaphandle kwelizwe sokunzima so kufanele uze ucele omakhelwane ukuthi bekwenzele zonke izinto esizenzayo kithi zinzima kakhulu lebantwaneni bethu sesiku thola kunzima ukuthi bezihambele nje kalula beyekwenza izifundo zabo ya!, yikho ukusilimazileyo lapho."

Bekulabanengi abasakhulayo kulumkhankaso. U-Ushe Jena, lilunga lebandla leZanu PF, eyilo eliqoqe lumkhankaso.

"Sibone kufanele especially thina ama youth njenge ntanga encane abasakhulayo sibuyile ukuthi ilanga leli sili sapote okwenzelukuthi ama opportunities avalekileyo thina sithumela kuwo ama Western countries ukuthi babone ukuthi abantu abatsha siyakhala kakhulu basivalele ama opportunity, sicela ukuthi abantu ukusebenzelana lamanye amazwe like ama industry ethu avaliwe sinanzelele ukuthi ama youth amanengi awasebenzi."

Abahambe endaweni obekubhikitshwa khona uzulu ekhala ngezijeziso zenotho
Abahambe endaweni obekubhikitshwa khona uzulu ekhala ngezijeziso zenotho

Ababalisi labo bebekhona bebhikitsha kulumkhankaso. UNkosazana Beauty Moyo ngumbalisi othi usekela uhlelo luka Mongameli Mnangagwa olentuthuko kuhlelo Teachers for Economic Development.

"Ama teachers for economic development ngoba at the end of the day thina we used to survive on out salaries but that one is no longer the thing. Ngoba kunje hanti uyabona i economy akuhambi asiholi imali esiphilisa kuhle ngenxa yama sanctions konke vele kusukusela kuma sanction ukuthi i economy yethu ibenje so vele kuyasi affecter as teachers. Asiholi imali eyanelayo into ziyadura abantwana ezikolo bayafunda baqede lapho baohenduke batgenguse ama tamatisi."

Kodwa uNkosazana Sthandazile Nkomo, ohlala koBulawayo, uthi izijeziso zenotho lezi akumelanga zesulwe ngoba abantu beZimbabwe bayahlukuluzwa.

Anti-sanctions protest in Harare
Anti-sanctions protest in Harare

"Ephuma esiyangaphi ama-sanctions kungela malokhuzeni, singela freedom eZimbabwe! Abalungise okwalapha kuqala eZimbabwe kuphela tribalism eveli khona khonapha eZimbabwe yiyo okumele iphele kuqala ye lakho kumele kuphele. Kahlale ama sanctions."

Amazwi kaMaNkomo asekelwa nguMnu Jabu Ncube othi uhlupheke kakhulu lokhu eleZimbabwe lathola uzibuse.

Abatshengisele phandle kwewofisi yomele iMelika kwele Zimbabwe
Abatshengisele phandle kwewofisi yomele iMelika kwele Zimbabwe

"Ama-sanction awahlale enje khona khathesi baqamule abantu izandla eGwanda bengenela abantu door to door bebatshaya, bethi ama election azabe e free and fair, akulaza free and fair. Ngqalisa ukusebenza abantwana bami sebeze belabazukulu akulanto etshintshileyo kanti likhalelani ukuthi ama sanction, akhitshelwa ukwenzani."

Umkhankaso wokulwisana lezijeziso zenotho ezafakelwa inkokheli yebandla leZanu PF ngamazwe entshonalanga usekelwa yinhlanganiso yeSouthern African Development Community njalo uqhutshwa minyaka yonke ngesikhathi lesi.

XS
SM
MD
LG