amalinks wokungena

Breaking News

Uhulumende Uveza Amankampani Asolelwa Ukuthi Yiwo Abangela Ukuqina Komkambo Omnyama Wemali


Reserve Bank of Zimbabwe
Reserve Bank of Zimbabwe

Okwamanje idola elilodwa lakweleMelika lithengwa ngenkulungwane lengxenye yamadola eZimbabwe, emkhambo omnyama, kukanti emkhambo webhanga lelizwe kusilinganiso seviki edluleyo belithengwa ngamadola aphansi kwenkulungwane-ZW$929.

Amankampani atholakale eyiwo akhwezela umkambo omnyama wokuthola imali yakwamanye amazwe asevezwe nguHulumende njalo wamisa ukusebenzelana lawo. Isaziso esikhitshwe nguHulumende, siveza ukuba wengeze inani lamankampani asemiswe ukusebenza ngalitshumi lantathu phezu kwalawo awanyakenye alitshumi lasificamunwemunye. Lokhu wenzakala ngesikhathi uHulumende eqina ngokuthi uzimisele ukubona ukuthi intengo zingabi lokhe zikhuphuka kanye lokubisela ukuthembeka kundlela amabhizimisi elizweni asebenza ngayo.

Okwamanje idola elilodwa lakweleMelika lithengwa ngenkulungwane lengxenye yamadola eZimbabwe, emkhambo omnyama, kukanti emkhambo webhanga lelizwe kusilinganiso seviki edluleyo belithengwa ngamadola aphansi kwenkulungwane-ZW$929.

Osomabhizinisi abanengi bakhala ngokusilela kwedola lakweleMelika okuyilo abathenga ngalo impahla zokuthengisa kodwa impahla zakhona bezithengisa ngedola le Zimbabwe.

UMnu. Thabo Ndlovu ingcwethi kwezomnotho ukhuluma ngezizatho ezenza ukuba amankampani athenge imali emkambo omnyama.

“Ipush factor yemali iyi1 it’s demand and supply, so akula rate elizakhwela as long as kungela supply yemali.Isupply ibekhona and this week kubelesupply enengi.Yikho okucause amaprices ekhwele. UHulumende yena it’s either nxa imali ingena ku-market esingathi yinew money ye-RTGS it should be either met by idemand or in terms of amanye amaproducts or an increase in ama-inflows awe forex, outside of that vele imali izacina sishota.”

UMnu. Effort Ncube umqondisi wenhlanganiso ebona ngamalungelo abathengi eyeNational Consumer Rights Association (NACORA) uthi uhulumende kumele enze kube lula ukuthi amabhizimusi athole imali yangaphandle.

“Into esiyiqakathekisayo yikubakhona kwemali yamanye amazwe ngoba yiyo evele isebenza nxa ingekho le mali kutshukuthi lathi amabusiness awaqhubekeli phambili njalo ilizwe lonke aliqhubekeli phambili. Nxa singathola ukuthi imali yamanye amazwe siyithola lula singayitholi emkambo emnyama kodwa siyithole kuhle mhlophe nje mgceke lasemabhanga siyithole amabusiness azaqhubekela phambili kuhle, ngaphandle kwalokhu kuzaqhubeka kulobugwelegwele abantu besiyadinga imali kwezinye indawo ezingayisikho emabhanga imali ibe ilokhe iphethe itholakala kanzima.”

UMnu. Thomas Ngwenya usomabhizimusi wakoBulawayo uthi ukutholakala lula kwemali yakwamanye amazwe kuzathuthukisa amabhizimisi njalo kusebenzeke lula.

“Into esiyiqakathekisayo yikubakhona kwemali yamanye amazwe ngoba yiyo evele isebenza nxa ingekho le mali kutshukuthi lathi amabusiness awaqhubekeli phambili njalo ilizwe lonke aliqhubekeli phambili. Nxa singathola ukuthi imali yamanye amazwe siyithola lula singayitholi emkambo emnyama kodwa siyithole kuhle mhlophe nje mgceke lasemabhanga siyithole amabusiness azaqhubekela phambili kuhle, ngaphandle kwalokhu kuzaqhubeka kulobugwelegwele abantu besiyadinga imali kwezinye indawo ezingayisikho emabhanga imali ibe ilokhe iphethe itholakala kanzima.”

Embikweni owethulwe yisiphathamandla sokuphathwa kwemali kaHulumende uMnu. Mthuli Ncube, uthi uhulumende udaniswa ngamankampani alokhe ediliza umnotho welizwe njalo nje. Uqhubeke ethi kulandela ukumiswa kwamanye amankampani ngoLwezi nyakenye, ukwenza lokhu lokhu kuqhubekela phambili ngamanye amankampani asebenzelana loHulumende okuyinto ebisela emuva imizamo yabo yokuthuthukisa umnotho welizwe.

UNcube uqambe ngamabizo amankampani asemisiwe ukusebenza agoqela oCasha Designs (Pvt) Ltd, Re-net Technology (Pvt) Ltd, Malfran Investments (Pvt) Ltd, Difflock Construction (Pvt) Ltd, Staman Investments Pvt) Ltd, Guide Marketing (Pvt) Ltd, Nodship Investments (Pvt) Ltd, lamanye.

Uhlangothi lwebhanga lesizwe ele-RBZ, elilawula umsebenzi wokuphathwa kwemali olweFinancial Intelligence Unit (FIU) luthi solunanzelele ukuthi kulemali ezisetshenziswa ngamankampani lawa ukukhwezela umkambo omnyama yikho eze wathatha inyathela lokuthi uhlqngothi olubona ngokutholakala kwempahla zikaHulumende olwe Procurement Regulatory Authority of Zimbabwe (PRAZ) lukhiphe lawa amankampani eluhlwini lwamankampani asebenzelana loHulumende.

please wait

No media source currently available

0:00 0:04:12 0:00
XS
SM
MD
LG