amalinks wokungena

Breaking News

Otsheketsha Bathwalise Nzima Abantu eLower Gweru Lako Chiwundura


Bemba igolide eNkabazwe. (Photo: Ezra Tshisa Sibanda)
Bemba igolide eNkabazwe. (Photo: Ezra Tshisa Sibanda)

LOWER GWERU - Ukugugudeka komnotho, ukukhuphuka kwentengo yokudla mahlayana lokuswelakala kwemisebenzi eZimbabwe sokubangela inengi labantu, ikakhulu abasakhulayo, ukuba bembe igolide okungekho emthethweni bezama ukuziphilisa.

Kwezinye indawo bazenzela umathanda.

Esabelweni seNkabazwe esigabeni seLower Gweru lako Chiwundura, abemba igolide laba abazakala ngokuthi ngogweja kumbe otsheketsha sebethwalise abahlali balindawo amagabh’avuzayo begebha amasimu lamadlelo enkomo okwenza izakhamizi zifelwe zinkomo eziwela emagodini lokunatha amanzi aleCyanide, abagezisa ngawo igolide leli.

Abanye abemba igolide eNkabazwe. (VOA)
Abanye abemba igolide eNkabazwe. (VOA)

Yibuthumuthumu endawenini lezi lapho ogweja abavela kuzigaba ezitshiyeneyo zeZimbabwe, abemba igolide bengagqize qakala.

UCarlos Mpofu, oleminyaka engamatshumi amathathu lantathu – 23, uthi ukuhlupheka sokusenza wonke umuntu embe igolide.

"Yikuswela imisebenzi okwenza senze lokhu so siyabe sibona okwanisa ukusinceda imuli zethu ukuthi siphile singatshontshela abanye into zabo sisebenze ngamandla ethu. Ngapha amapholisa ayasihlukumeza ayabuya esithathela amanye ayabengekhk emsebenzini ebuya nge uniform esithathele amatshe kodwa siyabe singela power yakho khonalokhu ngoba siyabe singotsheketsha. Akulanto ongayenza ngoba ngiyabe ngidinga usizo ukuthi ngithole ukuphila ngoba umsebenzi ngiyabe ngingela."

UZenzo Nyoni, laye ngugweja.

"Ngilemnyaka engu 17, ngilapha khathesi sizama ukudinga siyagebha lapha sidinga igolide. Sometimes igolide lakhona singaligebha silithole kuyabuya abantu bethwele izikhali bezosithathela, sometimes bayabe behamba lamapholisa."

Indawo okwenjiwe igolide eNkabazwe. (VOA)
Indawo okwenjiwe igolide eNkabazwe. (VOA)

Kuyaliwa kubangwa indawo yokwemba igolide lokuthathelana umkute okwenza abanye babulalane. UGweja ozibiza ngegama elithi Ngalo, yingqwele yako Chiwundura. Bayamesaba okumanhgalisayo kulindawo.

"Lokutshaya ngiyatshaya vele abantu ababuya bezongithathela igolide lapha. Lalawa amanxeba ngilwisane lalaba abagebha eceleni kwami khonapha vele ngiyabuya ngizotshaya .. ngitshaye sibili ngigamule, ngibulale."

Izakhamizi ezinengi zako Chiwundura zikhala ngokufelwa yizifuyo ngenxa yabotsheketsha. UGogo Molly Ncube ngomunye wabo.

"Ngilahlekelwe zinkomo zami ezimbili mntanami ziwele emgodini le egejwa ngotsheketsha. Akulamuntu ongincedayo lamapholisa awangincedi lezakhamizi azingincedi ngicela usizo. Khathesi sebegcwele abafuni kusuka bagcwele endaweni zonke lezi zase Mashonaland khonale abafuni kusuka.

Indawo lapho okwenjiwe khona igolide. (VOA)
Indawo lapho okwenjiwe khona igolide. (VOA)

UKhansila we Ward 7 eLower Gweru, uMNu. Benjami Mpala, uthi izifuyo zabantu ziphelile zifela emgodini egejwa ngotsheketsha lokunatha amanzi alemithi abagezisa ngawo igolide.

"Inkomo lezi ziwela emagodini ngenxa yokuthi otsheketsha bayagebha amagodi batshiye enjalo ekhamisile. Amagodi lawa enjalo ekhamisile sokusitsho ukuthi inkomo iyawela. Nxa ideep kakhulu phansi amagodi akhona enzwa yikuthi ungayiboni inkomo yangkhona engxenye uzwe ucina sisizwa ngomnuko kuphela ukuthi inkomo iwele phakathi. Ngeyinye imine esingcelelane layo okuthiwa yi Shamrok kwenye indawo lapha abagezisela khona igolide leli kulomuthi abawusebenzisayo . Umuthi le inkomo zingawunatha okuthiwa yisinade inkomo zingawunatha itshife khonapha there and there then akula compensation ephiwa ama farmers."

Amapholisa esabelweni seMidlands athi kumele kubotshwe bonke abemba okungekho emthethweni.

Ogweja laba batshele iStudio 7 ukuthi basebenzela abathi ngabakhulu kodwa balile ukuveza amagama abantu laba. Kucatshangelwa ukuthi basebenzela ezinye inkokheli zamabandla ezombusazwe.

Forum

XS
SM
MD
LG