amalinks wokungena

Breaking News

AbeNational Aids Council Basungula Umkhankaso OweMoonlighting Testing


Zimbabwe National Aids Council
Zimbabwe National Aids Council

Abenhlanganiso kahulumende ebona ngomsebenzi wokuvikela ukuthelelanwa lula kwegcikwane lengculaza ele HIV, abe National Aids Council-NAC bathi sebesungule umkhankaso wokuhlola abantu igazi endaweni ezehlukeneyo esabelweni se Matabeleland North ikakhulu ebusuku abayithi yi Moonlight Testing. Lokhu bathi bakwenza ngenhloso yokusiza uzulu walesisabelo ngolwazi lwesimo sabo ngokuphathelane leHIV/AIDS.

Esabelweni lesi, umkhankaso wokuhlola igazi ebusuku kumbe endaweni ezisithekileyo kubikwa kuzakwenziwa eziqintini zonke zeMatebeleland North, ezigoqela i-Hwange, uMguza, Lupane, Tsholotsho, Bubi, Binga kanye leNkayi.

Lokhu kuchasiswa kabanzi ngumqondisi weNAC esabelweni lesi, uMnumzana Dingani Ncube.

“Esikwenzayo ekuqaleni yikudinga ukuthi ama-hotspot areas yiwaphi. Sikhangela istatistic on HIV kanye lama STIs ukuthi kuminjani kuleyondawo. Sikhangele njalo ama age groups lokuthi ama behaviours kuleyondawo ami njani, konke lokhu kuyasincedisa ukukhomba lapho okulenhlupho khona zeHIV.”

Uqhubeke ethi bengaphumelela kulumkhankaso bazangezelela imfundiso ngezocansi, indlela zokuvikela imikhuhlane yengulamakwa, ukuthelelwa kwegcikwane lengculaza kanye lokuphila lalo, phansi kohlelo olwe Combination Prevention Activities.

Uthi lokhu bakwenza lenhlanganiso zezempilakahle ezehlukeneyo, kanye logatsha lokuhulumede olwe Health and Child Care.

“Kusukela lapho sebengathola ukwelatshwa igcikwane, ukuthi bengene ku ART ( Anti-Retroviral Therapy) program kumbe ekutheni bethole izixwayiso zokuthi bengaziphilisa njani bengabanjwa ligcikwane le HIV.”

UMnumzana Vusumuzi Masilela, ongusabhuku wePhakama phansi kweNduna uMvuthu, uthi inhlelo ezifana lalezi bayazamukela, kodwa ekhala kakhulu ngomango ohanjwa ngabasehlelweni ukuyathatha amaphilisi ngesizatho sokusweleka kwamakilinika aseduzane.

"Kucina kudala ukuthi umuntu ananzelele seku-late ukuthi kaselamaphilisi okwenza beqise ukunatha, kanti ke, nxa bekwazi abantu ukuthi amaphilisi bawathatha nini ngalezonsuku besondele kubema-reserve points bememezele esigabeni ukuthi abantu behlangane njengalokhu babamemezele nxa kuzaba le baby clinic."

Okwakhathesi, uNcube uthi bakhathazekile ngenani labatholakala belegcikwane leli, eliya liqonga okwethusayo ikakhulu ezigabeni zeMguza leTsholotsho ngenxa yokwanda kwabotshekatsha kanye lemizi eminengi ekhokhelwa ngabesifazane.

UNkosikazi Sithandekile Mlauzi okumsebenzi yokunqoba igcikwane esabelweni seMatabeleland North, ekunhlanganiso ezimeleyo eye Zimbabwe National Network of People Living With HIV uthi lokhu kubangelwa yibufitshane bengalo kwabesifazane, ngakho benza amacebo okuphathisa laba.

"Lezinye inhlanganiso ziyancedisa ukuthi banike omama ama - startups laye athole ukuthi alethe imali ngekhaya, ngaleyondlela, uyabesenelisa ukukhululeka ngakufunayo mayelana lezocansi kanye lendlela afuna ukuphathwa ngayo."

Isigaba seBinga silenani eliphansi kakhulu labantu abasehlelweni, uNcube esithi isizatho abasicabangelayo yikubanjwa kwesiko lesithembo. Kusabelo sonke, amantombazana asakhulayo, aleminyaka elitshumi lanhlanu kusiya kwabalamatshumi edlula amathathu yokuzalwa yiwo abikwa etholakala elaleli gcikwane kulezinsuku.

Imbangela yalokhu kubikwa kuyikuyengeka nje lokuswela ulwazi ngezocansi. Kwabesilisa igcikwane leli lande kwasebeleminyaka efika phose angamatshumi amane kusiya kwayisithupha-(40-60).

Uphenyo lwabe Zimbabwe Vulnerability Assessment Committee lubika ukuba kulabantu abayisilinganiso esiphezu kwamatshumi amathathu lengxenye ekhulwini -36.3 percent abaphila le HIV eMatebeleland North. Elizweni lonke leligcikwane libikwa lokhu likhokhela ekuthatheni imphefumulo yabantu lilandelwa isifo se –High Blood Pressure.

Udaba lohlelo lwabe National Aids Council siluphiwa nguNokuthaba Dlamini
please wait

No media source currently available

0:00 0:03:58 0:00

Forum

XS
SM
MD
LG