amalinks wokungena

Breaking News

Ababalisi Bafuna iBonus Ngedola leMelika


Abenhlanganiso zababalisi bathI bafuna iBonus yalonyaka ngedola leMelika ngaphandle kwalokho bathi bazaphazamisa ukulotshwa kwemihloliso ekhangelelwe ukuqala mhlaka 29 Lwezi.

Umsekeli kamgcinisihlalo wenhlanganiso eye Zimbabwe National Educators Union i(ZINEU) umnumzana Vusumuzi Maphosa uthi labo babambisana lezinye Inhlanganiso ukuthi bancedise amatitsha.

“Lathi siyasekelana lamanye ama Union athi amatitsha kawahole ibonus iUSD i$540 lokuthi amaSalaries akhwele aye$540usd siyakusekela lokhu ngokugcweleyo ngoba nxa sikhangela ibonus yinto ebhadalwa once off but uhlupho olukhona yikuthi masekuyenziwe njalo ama Union angasakhulumi ngalizwi linye sebezama ukuthi bangcintisane kukhonalokhu kucine ababalisi kuyibo abaluzayo thina sifuna ukuthi kube leUnity of purpose.”

Umnunzana Raymond Majongwe unobhala wenhlanganiso yababalisi eyeProgressive Teachers Union of Zimbabwe uthi izikhalazo abazifakayo kuhulumende ziqondile.

“Izisebenzi zikahulumende ikakhulu ababalisi bancindezelwe nguhulumende lo okhona. Siyakholwa ukuthi isikhalazo sethu sokuthola amaBonus ngemali yeMelika siqondile njalo uhulumende kayekele ukuhamba etshela umhlaba ukuthi kulezimali ezisalayo Kulokhu obekuhleliwe ngapha izisebenzi zakhe ziphakathi kodubo. Kundaba yokubhalisa imihloliso, ababalisi basebenza nzima kodwa bengatholi nzuzo evela eZimsec. Kufanele ukuthi kusiyaphambili ababalisi baphiwe okuhambela lomsebenzi abawenzayo ekubhaliseni imihloliso.”

Umqondisi weZimbabwe Teachers Union umnumzana Sifiso Ndlovu uthi okwenziwe nguhulumende kanye leZIMSEC kutshengisa ukuthi iUSD likhona elizweni.

“Ababalisi bakhuthaze ukuthi Inhlanganiso ayixhumane lohulumende njalo ithathe inyathelo eliqinileyo ukuthi ithuthukise ezeholo lababalisi .Ababalisi bakhuthaza ukuthi uhulumende alungisise indaba yebonus babhadalwe ngama USD kulandela ukuthi uhulumende uthe angathengisa ama$50 ngeviki kuzakhamizi zeZimbabwe okutshengisa ukuthi amaUSD akhona ngakho ababalisi bathi kababhadalwe ngalelo dola. Ababalisi bathi iZIMSEC ayibhadale invigilation fee ibhadale lokumaka amacontinuos assessment abawafakileyo ngoba afana lomhloliso iZIMSEC itshengisile ukuthi ingakwenza lokhu ngoba beqatsha abantu abebehlezi. Bathi uhulumende kaphangise alethe ispecific sector allowances.”

Isikhulumeli sogatsha lwezemfundo umnumzana Taungana Ndoro uthembisa abazali labafundi ukuba imihloliso izaqhutshwa kakuhle.

“Njengogatsha kwezemfundo sithanda ukuxwayisa abafundi kanye labazali ukuba bengethuswa yimibiko yokuba ababalisi abasoke babhalise abafundi. Imihloliso iyaqhubekela phambili ukuze lathi siphathise ukuthuthukisa ilizwe.”

Unkosikazi Gertrude Khuphe umzali okoBulawayo uthi uhulumende kufanele akhangelisise izikhalazo zababalisi.

“Uhulumende kumele azibuze ukuba kungani izisebenzi zakhe njalo nje zihlala zifuna ukukhalala umsebenzi. Khathesi ezikolo akula kufunda okukhona, vele ama titsha a-demotivated ukuthi afundise. Njengoba sekuzabhalwa so asikhangelelanga ukube sisizwa ama threats ama teachers. Kabaphiwe imali zabo abantwana bafunde ngoba lathi ama fees sibhadele ngokugcweleyo.”

Imizamo yokuxhumana lomphathintbo wezisebenzi zikahulumende usikhwicamfundo Paul Mavima yehlule ngoba ucingo lwakhe belungangeni.

Unkosikazi Nicholette Dhlamini isikhulumeli se Zimbabwe School Examination Council ekhuluma ecingweni leStudio 7 lamuhla uchaze ukuba njengenhlanganiso bebengakatholi isaziso esivela kubabalisi esokuba babhadalwe uma abalobisa abafundi imihloliso. Wedlulisela imibuzo kuhulumende ngoba ethi ababalisi baqatshwe nguhulumende.

Inhlanganiso yeZimbabwe National Statistics Agency (ZIMSTAT) ithi isilinganiso semuli yabantu abayisithupha isifika kunkulungwane eziphosa ukufika amatshumi (ZWL$39 924) ukuthi benelise ukuphila kuhle.

Abe ZIMSTAT bathi njalo bananzelele ukuthi intengo zezinto azimanga lokhe zikhuphuka zisiya phezulu mihla ngemihla. Ngokunanzelela okuthiwa yiFood Poverty Line umuntu oyedwa kumele athole inkulungwane phose ezinhlanu zamadollar -ZWL$4 734.

Udaba lwababalisi abafuna iBonus yabo ngedollar leMelika siluphiwa nguBathabile Masuku
please wait

No media source currently available

0:00 0:05:41 0:00
XS
SM
MD
LG