amalinks wokungena

Breaking News

Ababalisi Baqhubeke Bengayi Emsebenzini Ngelanga Lesibili Lokuvulwa Kwezikolo


Abantwana izikolo zivulwa
Abantwana izikolo zivulwa

Ababalisi kanye labaphathi bezikolo baqhubeke bengayanga emsebenzini ngelanga lesibili lokuvulwa kwezikolo besithi kabakhalalanga umsebenzi kodwa iholo labo kaleneli khona ukugada ibhasi.

Abazali basola uhulumende besithi izikhalazo zababalisi azizintsha ngalokhu umqhatshi bekumele alungise lokhu izikolo zingakaze zivulwe.

Unkosikazi Thubelihle Sibindi umzali uthi uhulumende kanaki ilungelo labantwana elokufunda.

“Udaba lwama salaries ababalisi alulutsha. Thina besikhangelele ukuthi njengoba abantwana belahlekelwe yizifundo zabo ngenxa ye COVID-19 bazathi bevula uhulumende ebe eselungisile izikhalazo zababalisi. Ngibona engathi uhulumende kala ndaba lemfundo ysbantwabethu ngoba ababo abantwana bafunda kuma Private School, ngikhuluma nje ababo abantwana bayafunda abethu bephendukiswa esikolo.”

Unkosikazi Velisiwe Gwebu omunye wabazali uthi ababalisi benza into eqondileyo ukuze bathole abakufunayo.

"Njengabazali sibuhlungu kakhulu ngestrike esikhona,abantwana kumele bavule izikolo kodwa amateacher aku Strike. Asiwasoli amatitsha kodwa ubuhlungu esilabo yikuthi kungani igovernment ingayenzi okufunwa ngababalisi kodwa esikudingayo yikuthi abantwabethu bafunde.”

Unkosikazi Nomsa Hadebe isakhamuzi sakoBulawayo olomtwana oqala iECD uthikabasakwazi ukuthi benzeni.

“Istrike lesi esikhona sinzima kakhulu kithi ngoba nxa umtwana eqala isikolo uba lokujabula kakhulu kodwa lokhu sokunzima ukumcasisela ngoba esikolo akula babalisi abangeni lemakilasini .Thina kithi kunzima ukulungiselela ukuthi izikolo zivulwe abantwana bahambe esikolo kodwa nxa sebekhulela endlini.”

Umnunzana Mthabisi Ndlovu omunye wabazali uthi phezu kokulahlekelwa yizifundo ngesimo seCovid 19 inhlupho zababalisi sezingezelela inkinga abantwana ababhekane lazo.

"Ukustriker kwama teacher kusibulalela ifuture yabantwana ungakhangela kubisele kakhulu abantwana emuva ,abantwana bahlale kakhulu bengafundanga so nxa labo bestriker kubisela abantwana emuva kakhulu njalo izinto zakhona zisuke sezisenziwa masinye bengacini bebambe kuhle ezifundweni zabo.”

Umnumzana Fortune Jamela unobhala wenhlanganiso yababalisi eye Amalgamated Rural Teachers Union of Zimbabwe uthi behluleka ukufundisa abantwababo ngoba behola imali engeneliyo.

“Ukuholiswa kwababalisi imali ye Bond kuyinto ebuhlungu kakhulu ngoba uthola ukuthi yonke into efunekayo ukuba yenziwe yenziwa ngama USD. Ngitsho lama feed, layo i government i-approver ngamaUSD kodwa ayiniki ababalisi imali. Angazi ukuthi bacabanga ukuthi abantwana babalisi bayefunda ngaphi. Kubuhlungu ngoba kasenelisi ukuya ezikolo kanye lokubona abantwana bephenduka ezikolo.”

Umqondisi weZimbabwe Teachers Union umnumzana Sifiso Ndlovu uthi izikhalazo zababalisi kumele zikhangelwe ngokuphangisa.

“Inkinga ekhona yikuthi ababalisi bayaswela, pho ke beswela kanjalo asingazake senelise ukuthi baye emsebenzini. Okuqakhathekileyo yokuthi singaphozisi amaseko sibadingele okungabenza baye emsebenzini bazuze ukudla kanye lemuli zabo. Sikhangele ukuthi bafundise abantwana kanti lababo abantwana kumele badle baye esikolweni.”

Ababalisi bahola amadola aweZimbabwe azinkulungwane ezingamatshumi amabili lanye (ZWL21,000). Iholo abalikhangeleleyo ngamadola eMelika angamakhulu amahlanu lamatshumi amane(USD$540). Kunyanga ephelileyo uhulumende ubehlangane lenhlanganiso ezimele izisebenzi zakhe kukhulunywa ngeholo lapho abameli bakahulumende becele ithuba lokuyakhulumisana leziphathandla ngaphambili kokuba bafikisane kusivelwano ngeholo.

Isikhulumeli sogatsha lwezemfundo umnumzana Taungana Ndoro ekhuluma ecingweni lentathelizindaba kaStudio 7 uchaze ukuba inani lababalisi abahambileyo emsebenzini belisehlukana ngendawo ngendawo kodwa bakhangelele ukuthi isiyaphela iviki le ababalisi bonke bayabe sebesezikolo.

Imizamo yokuxhana lomphathintambo obona ngezisebenzi zikahulumende usikhwicamfundo Paul Mavima yehlule ngoba ubengadobhi ucingo lwakhe.

Udaba lwababalisi abangayi emsebenzini ngokuvulwa kwezikolo siluphiwa nguBathabile Masuku
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:31 0:00
XS
SM
MD
LG