amalinks wokungena

Breaking News

Abalobi AbeZimbabwe AbaseSouth Africa Baloba Ugwalo


Ugwalo “Izigigaba zakondonga ziyaduma”
Ugwalo “Izigigaba zakondonga ziyaduma”
Abalobi beZimbabwe abasakhulayo abayisitshiyagalolunye sebenze isimanga ngokuloba lokwethula ugwalo lolimi lweSindebele phakathi kwenyanga eziyisithupha nje kuphela. Lolugwalo olubhalwe ngolimi lwesintu olujiyileyo phansi kwesihloko ezithi, “Izigigaba zakondonga ziyaduma,” lumumethe indatshana ezilitshumi lane ezikhuluma ngempilo yabeZimbabwe abakwele South Africa.

Bazibiza, Abalobi Bakithi, kukanti sebehle benza izimanga inhlanganiso yabo ilenyanga eziyisithuphanje kuphela ibunjiwe. Abalobi bale inhlanganiso ebunjwe ngo Nhlangula lonyaka sebethule ugwalo ngolimi lwesindebele olunambitha okwamagama, olulesihloko esithi Izigigaba zakondonga ziyaduma.

Lolu gwalo luqukethe indatshana ezilitshumi lane ezilotshwe ngobuciko obukhulu ngezigigaba zempilo ezihlangana labeZimbabwe abadinga amadlelo aluhlaza kwele South Africa.

Omunye wabalobi balolugwalo umnunzana Bongani Ncube obuye njalo abe yimbongi, uthi ukuhlanganyela lolugwalo beyisitshiyagalolunye kwenze into yonke yaba butshelezi.

Zihlasimulisa umzimba ziyibuye zihlekise ezimunyethwe yilolugwalo. Kwezinye zalezi indaba umnumnzana Bongani Ncube uthi, “Angiyikhohlwake le,” lapha akhuluma khona ngensizwa yeZimbabwe eyafika eGoli yazithela kubo dade abangaziphathanga kwacina sekufake impilo yakhe engozini yokufela ejele.

Umnumnzana Meluleki Vodloza yena uthi, “Uzulu uphelile ngenkafulakufa,” echaza udaba lwabeZimbabwe abafika eMzansi babe ngomaqhuzu kwezokubamba inkunzi.
Kolunye udaba uthi, “Wangimunyisa umbele ofileyo,” lapho alandisa khona udaba lwentombazana eyahugelwa egoli ithenjiswa isiliva legolide, kanti izokhele amalahle ekhanda njengoba yaphetha isibanjwe ngamandla ukuthengisa umzimba, imali ithathwa yilezi zigebenga ezayisusa eZimbabwe.

Omunye wabalobi umnumnzana Butholezwe Mpofu odabuka eZamanyoni eKezi ezansi yakweleMandebeleni, uthi kudaba lwakhe oluthi, “Wangenza Mali,” uxwayisa labo abathi befika eGoli umuntu afune ukuthi imali ihle ivuke igcwele ezikhwameni.

Lobanje lolugwalo seluphumile njalo lunambitha okwamagama, umnumnzana Meluleki Vodloza uthi bekungelula.

Umnumnzana Bongani Ncube uthi kulolugwalo benze konke okuzakwenza ukuthi nxa ungaqala ukulubala ungafikelwa yibuthongo lungaphelanga. Uthi okwakuqala lulamakhasi edlulanje kancane kukhulu (138pages) kusitsho ukuthi kakuthathi sikhathji ukuluqeda. Okwesibili uthi zonke indaba ezibhalwe kulo ngezenzekayo empilweni kodwa zalandiswa ngendlea yokuthi ungavele ungene kusiqalo ngeke uphumule ungafikanga kusiphetho.

Lolugwalo luzakwethulwa emphakathini ngokusemthethweni mhlaka 7 Mpalakazi eGoli.

Omunye wabalobi umnumnzana Zibusiso Lima, uxwayisa ngelithi ehambela emuva ibanjwa yizinja, kanti kuze kube lamhlanje imbila yaziwa ngomsidlala ngenxa yokuthanda ukulayezela. Uthi okwamanje sebesedlula ikhulu asebebhadele imali yokuthenga lolugwalo kukanti banengi njalo abaseZimbabwe lakwamanye amazwe asebethe bafuna inqwaba zalo ukuze bazithengisele izizalwane zeZimbabwe ezikulawo mazwe.
XS
SM
MD
LG