amalinks wokungena

Breaking News

I-ZIMSEC Isivulele Ithuba Ababhala Imihloliso Lonyaka Lokuthi Babhadale Kulabo Abakade Bengakabhadali


Zimsec
Zimsec

Abazali labafundi bamukele ngenjabulo ukwengezelelwa kwamalanga okubhalisela ukubhala imihloliso yeO’ level le A’ level.

Uhlangothi olulawula ukubhalwa kwemihloliso olweZIMSEC luthi ukubhadalela imihloliso obe kuvalwe ngoNtulikazi sokuqheliselwe isikhathi kuze kuyefika umhlaka 30 Mpandula.

Imihloliso ebhalwa ekupheleni komnyaka eyogwalo lwesikhombisa-grade 7, lekaForm 4 lo 6 iyaqhubeka njengokuhlelwa kwayo.

Lokhu kuvezwe ngunobhala wogatsha lwezemfundo uNkosikazi Tumisang Thabela emhlanganweni lentathelizindaba kuviki edlulileyo.

Ukubhadalela indleko zokubhala imihloliso yalonyaka bekuvalwe ngenyanga kaNtulikazi lapho inengi elehluleke ukubhadala likhala ngokuthi iqonge kakhulu.

Umnunzana Prince Ncube isakhamuzi sakoBulawayo ongumzali uthi kulungile ukuthi abantu baphiwe ithuba lokuthi banelise ukuthi babhale.

“Kube linyathetho ukuthi abangabhalisanga bakwanise ukuregister babhale ama exams ngoba kubenzima ebadaleni ngoba bebengela zimali lalabo adebengekho kuBeam sithokozela nje khonokho uhulumende sephinde wanika abantu ithuba lokuthi baregister ababhalayo babhale.”

Unkosikazi Nomsa Hadebe olomtwana obhala imihloliso uthi isikhathi sokubhala laso kumele siqhutshelwe phambili.

“Khona kubelicebo elihle elifakiweyo abalemali bazangezelela amasubject abo babhale kodwa bekumele kukhangelisiswe kabanzi ngoba isikhathi sincane futhi okokuthi nxa sekunje bakhangele lesikhathi sokuqala ukubhala ukuthi kubelula lasebantwaneni adesebelahle ithawulo ukuthi bakwanise ukulungiselela.”

Unkosikazi Sheena Ndlovu olomtwana obhala lonyaka uthi abantwana abanengi bebengasabaleli limihloliso sebelahle ithemba.

“Ngemva kokugijima okungaka siboleka izimali iZIMSEC besethi sebevala inengi singela mali abanye behluleka ukuthi abantwana bengezelele amasubjects. To our surprise sebesithi sebengezelela amalanga upto 30 September kuyasizwisa ubuhlungu ngabe basinika isikhathi kusaselesikhathi ngoba khathesi isikhathi sesisilutshwane ukuthi babeprepared ngoba babesithi abasabhali bahlebayekela ukulala besithi abasabhali. Nxa sekunje sekusiphica abazali kanye labantwana ngoba sebezitshela ukuthi okwalonyaka sekwehlule sebeza kwenza umnyaka ozayo. Siyafisa ukuthi iZimsec iyenze into ezihlelekileyo ukuthi abantu labo bakwanise.”

Umsekeli kamgcinisihlalo wenhlanganiso eye Zimbabwe National Educators Union (ZINEU) umnumzana Vusumuzi Maphosa uthi kuyinto enhle kodwa abantwana abanengi basemuva ezifundweni zabo.

"Kuyinto enhle ukuthi kuvulwe kulokuthi abantwana bamelele ukuthi abantwana babhale umnyaka ozayo.Okumele sikunanzelele yikuthi bona labo abantwana abangenelisanga ukuthi baregister ngesikhathi bavele bayaswela yikuphombukuthi kudluliswe uhulumende bekumele akunanzelele khonalokho ukuthi lababantu ngabadinga uncedo inengi labo alina maresources okuthi lidinge otisha for ama extra lessons abangazange bawacover kuhle kubi."

Indleko yokubhala imihloliso ilokhe ingaguqukanga, laba abafunda ezikolo zikahulumende bebhala i- O level babhadala amakhulu ayisikhombisa lamatshumi amane lambili amadola($742), kuthi laba abangekho ezikolo zikahulumende babhadala amadola aphezu kwenkulungwane eyodwa(ZWL$1,080).

Ababhala i- A’level bengaphansi kwezikolo zikahulumende babhadala amadola aphezu kwenkulungwane lengxenye(ZWL $1648.00), kuthi abangekho ngaphansi kwezikolo zikahulumende babhadala amadola azinkulungwane ezimbili lamakhulu amane (ZWL $2400.00).

Abafundi abenza ugwalo lwesikhombisa bona babhadala amadola angamatshumi amabili lasikhombisa (ZWL $27.00), laba abafunda kwezinye izikolo ezizimele yodwa babhadala phose amadola angamatshumi ayisithupha (ZWL $59).

XS
SM
MD
LG