amalinks wokungena

Breaking News

UMnangagwa Uphenduka Ekhaya iCyclone Idai Isibulele Abantu Abanengi eZimbabwe


Bathwele nzima abantu eManicaland
Bathwele nzima abantu eManicaland

UMongameli Emmerson Mnangagwa, obekwele United Arab Emirates, ukhangelelwe ukuthi uzaphenduka kwele Zimbabwe namuhla ukwenzela ukuthi ancedisane labanye abazama ukuhlenga abantu abadilizelwe imizi yabo labacatshele izulu elikhulu lesikhukhula elibizwa ngokuthi yiCylone Idai esibulele abantu abangamatshumi ayisitshiyangalombili lambili – 82 elizweni.

UMnu. Nick Mangwana, okuhlangothi lukahulumende olubona ngokwethulwa kwemibiko, uthi uMnangagwa ukhangelelwe ukuthi uzalungisa okwehlele abantu eManicaland lezinye indawo kulandela ukuna kwezulu elikhulu okumangalisayo elibulele njalo abantu abedlula amatshumi ayisithupha kwele Mozambique.

UMongameli Emmerson Mnangagwa
UMongameli Emmerson Mnangagwa

UMnangagwa uthi uhulumende wakhe uzancedisa imuli ezehlelwe yingozi le. Kodwa kulabantu abanengi abachothoza akwenzileyo abathi uthethe isikhathi eside ekwele United Arab Emirates kulabantu ababhubhileyo labathwele nzima eManicaland.

Kusenjalo, uMnu. July Moyo, umphathintambo wohlangothi lukahulumende olubona ngokuthwala impahla lokunye okutshiyeneyo, uthi kukhangelelwe ukuthi lizakhuphuka inani labantu ababulewe lizulu leli. Kukhanya engani kulabantu abangamakhulu amabili okungaziwa ukuthi bangaphi okwamanje.

Bayakhala labazali abalabantwana esikolo seSt. Charles Luwanga School eManicaland lapho okubhubhe khona umntwana oyedwa lokade ekhangele ezomvikela. Abantwana laba sebelamalanga phose amathathu bekhangelane lezidumbu zababhubhileyo.

Uhlangothi lukahulumende olubona ngezemibiko luthi kukhangelelwe ukuthi abantwana laba bazathwalwa ngoMvulo zindizamtshina zeAir Force of Zimbabwe bahanjiswe eMutare.

Kubikwa ukuthi bekunzima kakhulu ukuhlenga abantwana laba ngenxa yezulu elinengi elibhidlize indawo zokuchapha imifula lemigwaqo emkhulu eminengi. Bekulomoya njalo obungalahla phansi indizamtshina lezi. Sixoxe loNkosikazi Ester Charumbira, umzali womntwana osesikolo lesi, othi sebelensuku ezimbalwa bekhala okungapheliyo.

“Ngingomuye wabazali abalomntwana esikolo seSt. Charles Luwanga. Bayazama ukubahlenga abantwana kodwa umkhathi mubi kakhulu ngoba kulezulu elinengi okumangalisayo. Ibutho lizamile ukubehlenga kodwa inkinga yikuthi kubhidlike amabholoho emigwaqweni. Ngakho-ke ibutho kalisenelisanga ukuyafika esikolo lesi. Bakhona ababhubileyo esikolo lesi. Abantwana bakhangelane lezidumbu lezi. Kulodaka oludilike entabeni lwagcwala esikolo lwabulala abanye.

Ibhasi ebithwele iziphathamandla zikahulumende ibanjelwe edakeni eManicaland
Ibhasi ebithwele iziphathamandla zikahulumende ibanjelwe edakeni eManicaland

“Besikhuluma lombalisi esikolo lesi othi bayesaba ukuthi lingana kakhulu izulu kuzagcwala olunye udaka lubulale abantwana abanengi. Eyinye inkinga yikuthi kugcwele inkungu eyenza ukuthi indizamtshina zingaphaphi ngemfanelo. Sikhala nsukuzonke. Saqalisa ukukhala ngoMgqibelo. Lokhe sikhala kuze kube namuhla. Akuhambi kahle la. Sikhalela ukuthi bahlenge abantwana bethu.

“Asikwazi ukuthi bazakwenza njani kodwa sifisa ukuthi bazame ngamandla wonke ukuthi bahlenge abantwana bethu. Siyacela kuhulumende ukuthi ahlenge abantwana bethu. Sebelamalanga bebhekane lezidumbu. Ababalisi bathi okwamanje kabasela kudla. Akulandlela yokuthi singabathumezela ukudla ngoba imigwaqo ikhukhulwe lizulu.”

Abadabuka kwele Zimbabwe abahlala kwamanye amazwe sebeqoqe inkulungwane ezeyisithupha zamadola eMelika eyokunceda abantu ababhekane lezulu lesikhukhula uCyclone Idai. Baphanda imali ebulenjini beInternet enkundleni yeGoFund Me. Sixoxe loMnu. Thabang Nare, odabuka kwele Zimbabwe ohlala eMelika, othi kuyanceda kakhulu okwenziwa ngabantu abadabuka eZimbabwe abahlala emazweni atshiyeneyo.

Kulenhlanganiso ezitshiyeneyo ezigoqela eyeUnited Nations ezizama ukunceda abantu abafika inkulungwane ezilitshumi – 10,000 – ababhekane lomona owenziwe lizulu elibangwe yiCyclone Idai. Kuleziphepheli ezifika phose amakhulu amathathu – 300 ebezihlala eTongogara Refugee Camp eManicaland esezisuzwe kuleyondawo ngenxa yezulu leli. Iziphepheli lezi zivela emazweni agoqela ele Democratic Republic of the Congo, Rwanda, Burundi, Somalia, Ethiopia, Eritrea lamanye.

Udaba Esilethulelwe NguGibbs Dube
please wait

No media source currently available

0:00 0:08:59 0:00

XS
SM
MD
LG