amalinks wokungena

Breaking News

Imbali kaMongameli Emmerson Mnangagwa Kwezombusazwe


Umongameli Emmerson Mnangagwa
Umongameli Emmerson Mnangagwa

Abanye njalo bmachaza njengomuntu ocabangisisayo lapho esenza umsebenzi wakhe okwengeza amathuba akhe okunqoba kukhetho laloba kungasoze kubelula ngoba kulabancintisana laye labo abalosekelo olukhulu elizweni.

UMnangagwa yena owazakala ngesitemo sakhe sokuthi ‘Ngwena’ loba ibizo lakhe lezombusazwe elokuthi ‘Garwe’ wazalwa ngoMpandula 15, ngomnyaka ka 1946 e Zvishavane idolobho elisesabelweni seNkabazwe eZimbabwe. Wangena kwezmbusazwe emncane ngoba imuli yangakibo yayivele ipikisana lombuso kahulumende ka Smith.

Isiphathamandla sebandla le ZANU PF njalo engunobhala jikelele webandla leli koBulawayo

“UCde Emmerson Mnangwa wazalwa ngimnyaka ka 1942 eZvishavene phansie wenduna umpaznure uqale ezombangazwe emcane kakhulu elimynayaka elitshumi layitshygamlobili eku ZAPU, wacina esejoina ibandla elalitsha I ZANU ngomnyaka ka 1963. Engomuntu ohamba ngendlela yebandla kusukela liqala lizifike lapho eselikhona.”

Emmerson Mnangagwa
Emmerson Mnangagwa

UMnangagwa wahlangana lowayengu Mongameli uMnu Robert Mugabe ngeminyaka yabo 1960 lapho amgcina khona ngakibo efundisa kwesinye isikolo kodwa esethuselwa ngabombuso wabahuquluzi benotho ngaleso sikhathi.

UMnangagwa uthe esebona ukuthi abensundu babephethwe ngocuku waqala uhambo lwakhe lokuya empini lapho afundela ezebutho kwele Tanzania, China le Egypt wasephindela eZimbabwe esezolungiselela impi yenkululeko.

Ngomnyaka ka 1965 wabotshwa wagwetshelwa ugodo kwalamula inhlanganiso ezilwela ilungelo loluntu ezinjengabo Amnesty International leSonto ye Roma ikhokhelewa ngu Father Ribeiro ezamncedayo ukuthi akhululwe ngesizatho sokuthi wayesesemncane. UMtutsa uchasisa ngalokhu.

"Bangenela abezomthetho wacina esesila wasegwetshwa ukuthi ayehlala ejele okweminyaka engamatshumi, waye entolongweni ezitsheyeneyo. Wacinaesefunda esentulongweni wacina eseqeqetsha. Wahlukunyezwa kakhulu esentolongweni wacina eyinye indlebe yakhe ingasezwa."

UMnu. Robert Mugabe loMongameli Emmerson Mnangagwa
UMnu. Robert Mugabe loMongameli Emmerson Mnangagwa

Ngemva kwalokho walubhekisa eZambia ukuya kwenza izifundo zokuba ligqwetha ekholitshini eleUniversity yeZambia lapho aphumelela khona okwamagama. Ekubunjweni kwebandla le ZANU uMugabe wakhethwa ukukhokhela lelo bandla uMnangagwa wasekhethwa ukuba ngunobhala wakhe.

Ingcwethi ecubungua ezombusazwe uMnu Richard Mahomva uthe uMnangagwa ulembali ejulileyo kwezombusazwe okungenza enelise ukulungisisa lapho uMugabe aba lamaphutha khona.

“Ngundoda olembali eqakathekileyo uma sinakala lapho esivela khona njengelizwe njalo imbali yakhe iveza ukuthi ngumuntu olesivutha ekwakheni ilizwe. Ngumuntu osebenze kuhulumende wathola ithuba lokhu abekwazi ukuthi kungenziwa njani”

Ngokugqitshwa kwempi yenkululeko eye Zimbabwe ngomnyaka ka 1980 uMnangagwa waphiwa isikhundla sokuba ngumathintambo obona ngendlela zokuvikelwa kwelizwe iNational Security .

Kuthe ngesikhathi kuqala umbuqazwe owe Gukurahundi lapho okubulawa khona inkulungwane lenkulungwane zabatu basemhlubulweni wemMandebeleni leNkabazwe abanye bamethesa icala lokuba ngomunye wabacanda iqinga lokukuna ukutshabalalisa isizwe saMandebele lapho atsho amazwi okuthi babusisiwe labo abalalela uhulumende kodwa labo abangasoze balalela bazajeziswa, kwabulawa abantu abanengi.

Ibutho leFifth Brigade labulala abantu abafika inkulungwane ezingamatshumi amabili - 20,000 eMatabeleland leNkabazwe.
Ibutho leFifth Brigade labulala abantu abafika inkulungwane ezingamatshumi amabili - 20,000 eMatabeleland leNkabazwe.

Kodwa yena uyakulandula lokhu esithi yena wayengasimkhulu webutho loba uMongameli welizwe ngalesosokhathi esithi abantu kababuze owayengu Mongameli uMnu Robert Mugabe.

Kuthe ngokubambana kwebandla le ZANU lele ZAPU isiba yi ZANU PF ngomnyaka ka 1987 uMnangagwa waba ngumpathintambo wendaba zephalamende lezemithetho.

Ngomnyaka ka 2004 uMnangagwa wetheswa icala lokufuna ukugenqula umbuso kaMugabe kudaba olwanikwa isihloko sokuthi yiTsholotsho Declaration okwenza abanjengo Mnu Jonathan Moyo ababemsekela baxotshwe kubandla le ZANU PF.

UMnangagwa wadliwa ukhetho edolobheni le Kwekwe ngu Mnu Blessing Chebudo kabili kukhetho luka 2000 lo 2005 waze waphiwa indawo ye Chirumanzu Zibagwe ukuba akhokhele.

Wakhutha kancani ukuba ngumsekeli ka Mnu Mugabe ngo 2006 emhlanganweni we ZANU PF owe Goromonzi lapho okwafakwa khona uNkosikazi Joice Mujuru.

Ezinye izikhundla asebe lazo ngezithi ukuba ngumpathintambo wezemali ngo1996), umpathintambo obona ngezemaphandleni (2005-2009) lokuba ngumlawuli wedale lephalamende ngomyaka ka 2000 kusiya ku 2005.

Ngomnyaka ka 2014 wakhethwa ukuba ngumsekeli kaMongameli Robert Mugabe ngemva kokuxotshwa kukaNkosikazi Joice Mujuru.

UMnangagwa loMugabe besasebenza ndawonye ...
UMnangagwa loMugabe besasebenza ndawonye ...

Kuthe ngomnyaka ophelileyo wasexotshwa kubandla le ZANU PF esetheswa icala lokufuna ukugenqula u Mugabe njalo lokungenelisi umsebenzi wakhe.

Wasuka waya kwele South Africa esesabele impilo yakhe ngemva kokuxotshwa ku ZANU PF eseke wafakelwa letshefu kuice cream kodwa kuthe ngokungenela kwebutho kwezombusazwe waphenduka esengokhokhela i ZANU PF wagcotshwa mhlaka 24 Lwezi ukuba ngu Mongameli.

UMnangagwa usezame ukwenza okunengi selokhe waba kuleso sikhundla okubalisela ukuhuga abamhlophe, osomabhizimusi lamazwe anjenge Bhilithani phansi kwesihloko esithi ‘Zimbabwe is open for Business’. Lokhu kugcizelelwe yisiphathamandla sebandla leli uMnu Mabutho Moyo.

“Njengabatsha besethwele nzima bekungela msebenzi elizweni Ubaba uMnangagwa usethe yena asingeke siphile singaphila lamanaye amazwe eseithi zim is open, ama investor asebuya ngobonengi lokhu kunginika ithemba ukuthi ikusasa yethu isezandleni ezinhle”

Usethembise ukuthi ukhetho lwalonyaka luzabe lukhululekile njalo kungela kwethuselwa kwabantu njengalokho obekusenzakala eminyakeni edluleyo.

Ezinye ingcitshi zithi ulamathuba athe xaxa ukuba anqobe njengomuntu oselesikhathi esesikhundleni, njalo owayencedisa uMugabe okweminyaka eminengi, kodwa ezinye njalo ingcwethi zithi asazi ukuthi iyozalwa nkomoni Phakathi kwakhe lo Chamisa okhangelelwe ngabanye ukuba nguye onganqoba.

Imbali kaMongameli Mnangagwa kwezombusazwe siyiphiwa nguGibson Bhebhe
please wait

No media source currently available

0:00 0:09:16 0:00
XS
SM
MD
LG