amalinks wokungena

Breaking News

Sebenzisanini Ezinye Indlela Zokupheka Ugetsi Kutsho Ingcwethi Zamandla Kagetsi


A solar panel array collects sunlight
A solar panel array collects sunlight

Uzulu uveza ukukhathazeka ngohlelo lwabenkampani yamandla kagetsi eye Zimbabwe Electricity Transmission & Distribution Company - ZETDC lokucitshela abantu ugetsi, ngenhloso yokuwalondoloza ngemva kokwehla kwesilinganiso salawo aphehlwa esititshini se Hwange langokucitshwa kweminye yemitshina edamu le Kariba ngoba kulokunye okulujngiswayo kilo.

Abenkampani epheka amagetsi laba bathi ukucitshwa kwamagetsi akuyikuba khona endaweni ezinjengezibhedlela, lapho kuhlanzwa khona amanzi, indawo eziphathelane lomvikela welizwe lezinye indawo eziqhakathekileyo.

Abakwezinye inhlangothi baveza ukukhathazeka ngenyathelo elithethwe ngabe ZETDC leli lokubachitshela ugetsi.

Laba ngabanjengo mnumzana Chris Khoza wakoBulawayo ophila ngokuzisebenza othi kuyamdida lokhu osekusenzakala.

“Amagetsi yiwo athweleni, umnotho welizwe. So nxa sekungaselamagetsi, eseshota lapha ezindlini, lapha esithembele khona thina abantu, sizakwenza kanjani. Ayi, uhulumende lowu sesithwalise nzima bakithi. Angazi ukuthi udubo bani olungasisiza lathi sibe ngcono emakhaya. Ngibona ingani lokhu okwenzakalayo, labo kababe lenhloni bebone ukuthi singenze njani, abantu bazama ukuziphilisa.”

Isakhamuzi sasePumula South koBulawayo umnumzana Elliot Zhou laye uthi kuyinto emdanisayo ukuba sebezacitshelwa ugetsi.

“Lokhu kuyasiphazamisa kakhulu emisebenzini yethu njengabantu abazisebenzayo. Mhlawumbe ngifuna ukukhulumisana lama-customers ami, igetsi beselihamba without notice. Mhlawumbe engxenye ngiyadinga ukuthi ifoni yami igcwale ngesikhathi esi-right.”

Umnumzana Samson Malunga uthi bebengakulindele osekukhulunywa ngabe ZETDC bezitshela ukuthi kuzokuba nganeno lonyaka njengoba izulu line kuhle.

“Ngo 2021, sibe lendaba eyokuthi amagetsi ahlala engekho elizweni?. Angazi ukuthi kungenziwa njani ukuthi amagetsi kube yinto e, ngoba kukhanya engani into leyi, asiyonto, iyabuya ihambe kube ngani sekusiba ngcono, kube into yakhona ibe khona futhi. Sike sathwala nzima kubo 2008 laphana amagetsi ehamba kakhulu, sathi engxenye but sesibona futhi sesibuyela back kulesiyana simo ”

Isikhulumeli somanyano wenhlanganiso ezisebenzisana lozulu eye Crisis in Zimbabwe Coalition umnumzana Marvelous Khumalo uthi okwenzakalayo kakungamangalisi ngoba kuyisibonelo sokuba uhulumende esehlulekile.

“Kwamanye amazwe siyakwazi ukuthi they have since turned green, basebenzisa iSolar Energy, kwamanye amazwe basebenzisa njalo iWind Energy, bathola amagetsi abo esuka emoyeni. So, thina siyamangala ukuthi esikhathini esikhona kiso lesi, uhulumende wethu lokhe esebenzisa i-Coal eyeHwange lamanzi ukulungisa amagetsi.”

Okusekelwe ngunobhala wenhlanganiso yezisebenzi eye Zimbabwe Congress of Trade Unions, umnumzana Japhet Moyo.

“Aluba siyabona ukuthi amagetsi ayatholakala, ngawe Solar, aluba siya investor kakhulu kuSolar System, yiwo amagetsi ke anganceda. Sesibone kwamanye amazwe besebenzisa ke ilanga, iSolar System. Bayatshiyana ngendaba zamanzi ngokuthi kungaba le drought, ukuswela amanzi, nxa usebenzisa ke i-Hydro System, uyabe ungasela magetsi”

UMoyo uthi lokhu kuzophazamisa okunengi okugoqela ukulahlekelwa kwabantu yimisebenzi.

“Nxa sikhangela iNational NDS1, ilama set goals okufanele ke siwafeze. Kodwa phela ngazake siwafeze nxa kuyikuthi sisemnyameni. Kuzaphazamisa inhlelo ezinengi kakhulu okumangalisayo. Sizabona ama-Industry esesehlisa ke ama working hours ngokuthi akula magetsi lama Industry njalo equma ke inani labantu emsebenzini, ukuthi akula magetsi. Lalabo abala ma-order alama-targets, bayakwehluleka ukutshaya ama-targets abo ngokuthi akula magetsi.”

XS
SM
MD
LG