amalinks wokungena

Breaking News

Madhuku: Ngizalwela Umbuso Wentando Kazulu


Professor Lovemore Madhuku
Professor Lovemore Madhuku

Omunye wabancintisa esikhundleni sokudinga ukuba ngumongameli welizwe, uMnu. Lovemore Madhuku webandla le National Constitutional Assembly- NCA uthi uzalwela umbuso okhululekileyo aphinde aguqule isisekelo sombuso esikhona kulungiswe esitsha phakathi kweminyaka emihlanu yakuqala esesikhundleni anganqoba.

UMadhuku ngomunye wabangamatshumi amabili lantathu abakhankasela ukuthola isikhundla sikamongameli welizwe kukhetho lwalonyaka. Uthi inkinga enkulu esilayo yisisekelo sombuso esingaqinanga okwenza ilizwe libuswe ngendlela engaisiyo:

"Inkinga enkulu ngesisekelo sombuso esilaso yikuthi yi one centre of power constitution .Silomongameli olamandla edlula bonke emhlabeni .Umongameli wele melika ulamandla hatshi ngenxa yesisekelo sombuso kodwa ngomumo weze politic kulelo kodwa owethu uthola amandla ngomthetho kusisekelo sombuso".

U Madhuku wathutshullwa yingwe mhlaka 20 Ntulikazi ngomnyaka ka 1965 ngabazali abangabantu makhaza eChipinge esabelweni seManicaland, waquba izifundo zomthetho ekolitshini le University ye Zimbabwe, wazokuya eCambridge le Oxford eNgilande wathola isicoco seDoctorate ngomnyaka ka 1999.

Umnumzana Ruramai Musiiwa odabuka eManicaland uthi lokhu kwenza ebelethemba lokuthi u Madhuku angenelisa sibili ukuba ngumongameli:

"Ngijabulela ukukhalipha kwakhe enqondweni lokuthembeka kwakhe .Wenelisa ukuthola I degree la phezulu le doctorate eleminyaka e khonapha kumatshumi amathathu nje kuphela".

U Maduku wakhokhela umkhankaso wokuphikisa isisekelo sombuso esasifunwa nguhulumende we Zanu pf ngomnyaka ka 2000 okwenza ukuba uhulumende anqotshwe kukhetho lwe Referendum kulolodaba.

Umnumzana David Mukanda ovela kusabelo u Madhuku avela kiso uthi umazi njengomuntu olesineke:

"Umadhuku ngumuntu olomusa. Ngumuntu okhonza lokudumisa unkulunkulu eqakathekisa lokhu kukho konke akwenzayo ephathisa njalo labaswelayo".

Lokhu kugcizelelwa nguNkosikazi Darliny Chiindi othi ulolwazi ngendlela u Madhuku aphila ngayo njengomuntu makhaza nje:

"Ngumuntu engibona elungile othanda unkulunkulu njalo ephathisa abantu abatshiyeneyo kokunengi".

U Madhuku uthethe njalo ulabantwana abahlanu. Ulikholwa lekrestu ekhonza ensontweni eye United Church of Christ lapho ake wakhokhela kuhlandla labatsha waphinda waba ngumgcinisihlalo we Synoid yalelobandla.Uthi njengekholwa ubona kufanele ukuba ephathise abaswelayo:

"Ngenelise ukwakhela izindlu kwabaswelayo ezifika kuma two roomed house angamatshumi amabili ngaphinda ngabhadalela njalo abaswelayo imali zama school fees".

Abasola u Madhuku bathi selesikhathi eside ekhokhela I NCA osokumele atshiyele abanye kanti njalo abanye besithi ukhokhela ngendlela ecacileyo njalo befuna ulwazi alalo. U Madhuku wahlukuluzwa kanengi nengi ebotshwelwa ezombusazwe phansi kombuso kMnu Robert Mugabe. Uthi kasoke ekohlwe ilanga ahlaselwa ngamapolisa ngomnyaka ka 2007 bamephula isandla. Wanikezwa isihlalo sokuba yisikwicanfundo esigcweleyo ekolitshini le University of Zimbabwe ngomnyaka ka 2011 lapho aqubekela phambili khona efundisa ezomthetho.

please wait

No media source currently available

0:00 0:03:45 0:00
XS
SM
MD
LG