amalinks wokungena

Breaking News

Inhlanganiso yeZCTU Ithi Izisebenzi Kumele Zihole Idola leMelika


FILE - Izisebenzi zitshengisela eHarare, Feb. 19, 2010.
FILE - Izisebenzi zitshengisela eHarare, Feb. 19, 2010.

Amalunga enhlanganiso yezisebenzi eyeZimbabwe Congress of Trade Unions (ZCTU), athi uhulumende wephula isivumelano eseTripartite Negotiating Forum (TNF) ngokwethula isinqumo sokumisa ukusetshenziswa kwemali yakwamanye amazwe engaqalanga wakhulumisana lezisebenzi kanye labosomabhizimusi.

AbeZCTU bathi abasoze balandele okwethulwe nguhulumende njengoba belokhu befuna ukuthi izisebenzi zihole imali yakwele Melika.

Unobhala jikelele weZCTU, uMnu. Japhet Moyo, uthi uhulumende kwakumele aqale ahlangane labo kanye labosomabhizimusi bacebisane andubana athathe inyathelo lokumisa ukusebenzisa kwemali yaphandle.

“Uhulumende kazange abuze kumbe ngubani. Silemithetho ekhangela ukuthi sisebenza njani, thina lohulumende labosomabhizimusi. Uhulumende sibone engazange abuze muntu ukuthi sibona njani uhlelo alulethileyo njalo luzasisiza njani loluhlelo. Thina siyakhumbula okwenzakala ngomnyaka ka2008, intengo yaqonga kabi, sibona angani uhlelo lolu luzasibisela khona le.

“Sithi njengezisebenzi, nxa uhulumende engafuni-ke ukukhuluma lathi esifakela imithetho yakhe engabuzanga abantu, wephula ke iConstitution yelizwe, ayephule njalo iTNF Act, sithi silelungelo njengezisebenzi ukwala lokhu uhulumende afuna sikwenze.”

Abebandla eliphikisayo eleMDC elikhokhelwa nguMnu. Nelson Chamisa labo bathi umthetho weSataturoty Instrument 142, 2019, awusoze ulethe intuthuko elizweni kodwa uzangezelela ubuyanga ebantwini.

Ekhuluma lentathelizindaba esigodlweni seMDC eMorgan Tsvangirai House, isikhulumeli seMDC uMnu. Daniel Fortune Molokele uthe kunengi okumele kuqale kulungisiswe andubana ilizwe libe lemali yalo.

“Thina njenge MDC asiyamukelanga indaba yeStatutory Instrument ebuye izolo, sithi akwanelanga. Kumele siyenze indaba yokuthi siqale silungise okuthwa zimpande zenotho yelizwe ngoba okwamanje iZimbabwe ayilayo indlela yokuthi ibelemali yayo ingazange ilungise khonokho njengomzekeliso esikuthenga phandle kwelizwe kumele kube kulutshwana kulalokho esikuthengisela phandle kwelizwe, kumele sisebenze emafekitali ethu, kodwa konke lokhu kumele kwenzakale sesikhulumelene kungela kuthi ZANU kumbe MDC.”

Uqhubeke uMolokele ethi uhulumende kaMongameli Emmerson Mnangagwa kumele aqale alungisise inkinga ezikhona kwezombusazwe kuqala engakakhangeli intuthuko yomnotho welizwe.

Umongameli Emmerson Mnangagwa utshele umhlangano wezokulondolozwa kwenyamazana zendle owenzelwa eVictoria Falls ukuthi uhulumende akalisi abantu ukuthi babe lemali yakwamanye amazwe kodwa umthetho walisa ukuthengiselana ngaleyo mali elizweni.

Abaphila ngokuthenga bethengisa impahla phandle kwelizwe ikakhulu kwele South Africa bathi uhulumende bekumele avumele ukusetshenziswa kweRand ngoba lumumo uzabadalela inkinga ezinengi.

Unkosikazi Tracy Moyo, othenga ethengisa umceco wabesifazane, uthi ukwaliswa kweRand kuzabadalela ubunzima nxa sebesiya thenga impahla kwele South Africa.

Uhulumende uthembise ukuhlangana lenhlanganiso ezimela osomabhizimusi kanye lezisebenzi ngoLwesithathu lapho udaba lweholo lezisebenzi zikahulumende olukhangelelwe ukuba segudwini.

Inkokheli yeZCTU yona ithi izaqhubeka ngesicelo sokuthi izisebenzi ziholiswe ngedola leMelika emhlanganweni wakusasa.

Abeqembu labalwela ilungelo loluntu eleTajamuka/Sesijikile labo bathi baqoqa ukutshengisela bekhonona ngomthetho weStatutory Instrument 142, 2019, nxa uhulumende engalungisisanga udaba lokuswelakala kwemali kungakedluli usuku lwakuqala ngoNtulikazi.

Udaba Esilethulelwe NguGibson Bhebhe
please wait

No media source currently available

0:00 0:06:05 0:00

XS
SM
MD
LG