Ugatsha lwezobudlelwano beSouth Africa lamanye amazwe luqoqe umhlangano edolobheni lePretoria wokudinga isisombululo zenhlupho ezibhekane leleZimbabwe kwezomnotho lakwezombusazwe phansi kwendikimba ethi “The best path to a prosperous Zimbabwe.”
Esethula inkulumo yakhe emhlanganwenilo, umphathintambo wogatsha olubona ngobudlelwano beSouth Africa lamanye amazwe uNkosikazi Naledi Pandor, uthe iSouth Africa izimisele ukuncedisa iZimbabwe ukuphuma enkingeni ebhekane lazo.
“Uhlupho lwezomnotho lezombusazwe eZimbabwe ngolunye lwenhlupho ezinkulu kulazo zonke ezibhekane leSADC.”
Lobanje uNkosikazi Pandor esithi izijezo zomnotho ezethulelwe abantu namankampani athile eZimbabwe sezehlulekile ukulungisa isimo njalo kufanele zesulwe, ukugcizelele ukuthi izijeziso lezi akusilo lodwa uhlupho olubangela isimo esibi eZimbabwe.
"Ngeke ezomnotho zilunge eZimbabwe nxa kungalungiswanga ukufuthelana okukhona kwezombusazwe.”
Ummeli weZimbabwe kweleSouth Africa, uMnu. David Hamadziripi, ucele inhlanganiso yamazwe ezansi yezwekazi leAfrica eyeSADC ukuthi incedise iZimbabwe ekulungiseni isimo elizweni.
“ISADC ingasincedisa ngokusisiza ukuthi sithole imali elomthelo ophansi enhlanganisweni ezebolekisa imali yentuthuko kuSADC lasemazweni omhlaba.”
Kodwake ingcitshi kwezombusazwe uSkhwicamfundo Arthur Mutambara, utshele umbuthano lo, ukuthi ngaphandle kokuthi kulungiswe indaba zokhetho eZimbabwe abantu abakhohlwe baphinde ukuthi kukhona okuzalunga.
“Uhlupho olukhulu eZimbabwe yikuqhutshwa kokhetho ngakho yikho okufanele lisincedise khona kuqala.”
Umeli weBotswana kweleSouth Africa umnumnzana Lameck Nthekela yena uthe ukukhulumisana yikho okuzavula indlela zokulungisa umumo weZimbabwe.
“Uhulumende kahlale phansi labamabandla aphikisayo labosomabhizimusi kukhulunyiswane.”
Umhlangano lo, ungenwe yiziphathandla zewofisi yomeli weZimbabwe kweleSouth Africa, abameli bakwamanye amazwe, iziphathamandla zikahulumende wakweleSouth Africa, izizalwane zeZimbabwe, inhlanganiso zikazulu kanye lengcitshi kwezombusazwe lezomnotho.
Umphathintambo Pando uthe uzathatha konke akukhulunyiweyo akuse enhlanganisweni yomanyano wamazwe angezansi yezwekazi leAfrica oweSADC ukuze kube yiwo otshoyo ukuthi yikuphi okufanele kuhle kwenziwe ngokuphangisa.