amalinks wokungena

Breaking News

Kwehliswa Intengo Yamafutha Ezimota eZimbabwe


Sokwehliswe intengo yezimota eZimbabwe.
Sokwehliswe intengo yezimota eZimbabwe.

lnhlanganiso yeZimbabwe Energy Regulatory Authority (ZERA) isiguqule intengo yamafutha ezimota, ebikwa kuyiyo ebisibangele ukungami kuhle kwentengo yento yonke elizweni.

lntengo entsha yamafutha epetulo iyehle isuka kuUSD$1,67 yaya kuUSD$1.63.

Ngakwelinye icele, uzulu ukhonona ngokukhuphuka kwentengo yamafutha okuphekisa okwethusayo. Ngeviki edluleyo abenkampani yeUnited Refineries Limited (URL) bakhuthaze uhulumende ukuthi abavumele ukusebenzisa imali yakwamanye amazwe ukuze bahlenge inkampani ngoba ukusilela kwalimali kubabuyisela muva.

AbeZimbabwe Energy Regulatory Authority bethule umbiko wenguquko kuntengo yamafutha ezimota, besithi kuhambelana lentengo esikhona emkambo womhlaba wonke.

UMnu. Effort Ncube, umqondisi wenhlanganiso ebona ngamalungelo abathengi eyeNational Consumer Rights Association, uthi uhulumende kumele abone akwenzayo ngemali yelizwe elokhu iqhubekela phambili isehla isisindo.

“Ukukhwela kwamafutha ezimota kutsho khona ukuthi kuzakhwela yonke into ilandela khonalapho letransport abantu besiya endaweni ezitsheyeneyo akulanto ezasala emuva .Kufuqa yonke into iqanse lapho osomabhizimusi sebedlulisela ubunzima kubathengi ngakho kuyadingeka ukuthi uhulumende enze into efaneleyo alungise ilizwe lezomnotho ngoba lomnotho uyaxega awumanga kahle yikho kulula ukuthi izinto zikhwele zisiya phezulu imali yeZimbabwe ilahlekelwa ngamandla okwenza izinto zikhwele zisiya phezulu.”

UMnu. Nkanyiso Bhebhe, isakhamuzi sakoBulawayo, uthi ukuhlanganiswa kwamafutha okutshiwo yiZERA kutsho ukuthi amafutha ayabe engasahlali ezimoteni.

"Ukwehliswa kwamafutha ezimota ngabe Zera siyakwamukela kakhulu kodwa sinanzelela ukuthi asokwehla okutheni ngoba laba abathengisa amafutha ezimota bebevele bethengisa ngaphezu kwentengo eyabe iqanjwe yiZera so lakhathesi akusoze kusimangalise ukuthi bazaqhubeka benjalo bethengisa ngeprice yonaleyo eqanjiweyo.Kanti ke okunye esikunanzelelayo yikuthi iblending leyi eqanjiweyo ukuthi amafutha sekumele aye ku E 10 okutsho ukuthi amafutha azabe esephephuka engasahlali esimoteni ngoba abe vele engahlali kakhulu ezimoteni kuthwa akula blending eyenzakalayo.”

UNkosikazi Linda Siziba uthi ukukhuphuka kwentengo yamafutha ezimota kukhweza intengo yempahla zonke.

“Nxa i fuel ilokhe iqansa kutsho ukuthi ama prices ezinto zonke ayaqansa. I petrol yona ikhanya yehlile kodwa emagarajini lapho esithela khona ayehlanga. Kungabe kuyimpi leyi ese Russia Ukraine kodwa kungani eyeZimbabwe ifuel ikhwela okwedlula eGoli labo Botswana. Khathesi ama salary ethu awakhwelanga kodwa ama price ayaqansa, sesiphila nzima ngenxa yokuthi iBond leli esiliholayo liyawa ivalue everyday.”

UNkosikazi Melody Msipha, omunye wabathengisa emkambo, uthi sekunzima ukuthi bathole imafutha okuphekisa ngentengo ephansi njalo awasabonwa.

“Ukukhwezwa mtshokotsho kwefuel kuyasibulala I kakhulu nxa sikhangela icooking oil ngendlela ekhwele ngayo kubuhlungu kakhulu kithi esithengisayo siyithola nzima njalo idula okokuthi ngabe amankampani amakhulu enza njengathi ukuthi bayihode ngeforeign currency ukuze ibusiness ingawi sonke sincedane.”

Intengo yamafutha edizili isuke kumadola angamakhulu amabili phose lamatshumi amabili ZWL $218,01 yaya kumadola angamakhulu amabili phose lamatshumi amayisithupha ZWL264.77. Ngemali yeMelika ikhwele ngamacenti amathathu (3c) isuke ku USD$1.68 yaya Ku USD$1.71.

Iphethulo yona ngemali yalapha eZimbabwe isuka kumadola angamakhulu amabili phose lamatshumi amabili ZWL$216.78 yaya kumadola angamakhulu amabili lamatshumi amahlanu ZWL$254.40. Ngemali yeMelika yehle ngamacenti amane (4c) isuke ku USD$1,67 yaya kuUSD1.63.

Imizamo yokuxhumana loMnu. Busisa Moyo, umqondisi weUnited Refineries Limited, yehlule ngoba ubengadobhi ucingo lwakhe, kodwa kuviki ephelileyo ekhuluma lephephandaba leNewsday ubekhala ngokuba intengo ezitshiyeneyo ezokuthenga imali yaphandle kwelizwe zibathwalise nzima njalo kubaphambanisa umsebenzi, okucina kudale ukuba intengo yamafutha la iqanse.

XS
SM
MD
LG