amalinks wokungena

Breaking News

Abenhlanganiso Ezizimeleyo Besabela Ukuthi Umthetho Osalolongwa Owe PVO Bill Uzaphazamisa Impilo Yabaswelayo


Uncedo lwamabele olwabiwa yinhlanganiso ezilakho ukuthintwa ngumthetho we PVO Bill.
Uncedo lwamabele olwabiwa yinhlanganiso ezilakho ukuthintwa ngumthetho we PVO Bill.

Inengi labangaphazamiseka impilo yabo ngabahlala emaphandleni ngoba laba bantu bathembele kusizo oluvelela kulezi nhlanganiso.

Abenhlanganiso ezisebenzisana lozulu ezizimeleyo ama-Civil Society Organizations, bathi besabela ukuba umthetho osalolongwayo owe PVO Amendment Bill, ungaphumelela ube ngumthetho ulakho ukuphazamisa abangatholi amathuba okuthola ulwazi oluqakathekileyo loncedo.

Inengi labangaphazamiseka impilo yabo ngabahlala emaphandleni ngoba laba bantu bathembele kusizo oluvelela kulezi nhlanganiso lapho bethe bavelelwa yibunzima, ikakhulu kunhlangothi ezigoqela ukutholiswa uncedo lokudla, impahla lemfundiso kwezokulondolozwa kwelungelo loluntu lokunye.

Lokhu kuphume emhlanganweni osanda kwenziwa ngabenhlanganiso ephatheke kumisebenzi yokucubungula ezombusazwe lenhlalakahle yabantu, eye Zimbabwe Democracy Institute - ZDI, wenkulumompendulwano kuhlaziywa imiphumela engaba khona ngomthetho osalolongwa owe-PVO Amendment Bill.

Umnumzana Bekezela Gumbo Esinye isiphathamandla seZDI, ulandisa kabanzi ngengozi engadalwa ma lingaphumelela ukuba ngumthetho i-PVO Amendment Bill.

“Ngenxa yokuthi umthetho lowu uvumela ukuthi uhulumende ukuthi engenelele ekusebenzeni kwalezi nhlanganiso ezizmeleyo, exotshe abantu abasebenza khona efake abakhe abayabe bekhethwe nguMinister kahulumende. So, ama-Funders, bayakukhangela khonokhuyana, kuqakathekile ekupheni i-funding lekuncitsheni. So kutsho ukuthi ku-Global Village, inhlanganiso saseZimbabwe ezinengi zizayehluleka ukuthi zidingele abantu bakithi imali ngenxa yokuthi imali iyabe isihamba kwamanye amazwe alohulumende ongancindezeliyo ngendlela umthetho okhuluma ngayo.”

Uqhubeke esipha njalo lengozi engaba khona lakuye uhulumende okhona kwezokulwela ilungelo loluntu, uGumbo.

“Sonke siyakwazi ukuthi uSmith uthe esabhanile, ama-trade union onalawa konke lama-opposition political parties, sananzelela ukuthi kwacina sebesiya ku-revolution, i-liberation struggle. U-Smith wazidubula unyawo ngombhobho wakhe ayewusebenzisa, ecabanga ukuthi kuzambhadala. So, uhulumende kaMnangagwa kumele ukuthi uphiwe i-warning ukuthi khonokho abakwenzayo ukuvala i-space, ku-dangerous kiyo i-regime, kuye uhulumende kaMnangagwa, ukuthi abantu bona labo abamphikisayo ma bengasela esinye i-space sokumphikisela kiso, esilokuthula, engabavalela, bayaphetha ngokwenzani.”

Omunye wabaphatheke emhlanganweni wenkundleni yebulenjini lo, ngumnumzana Henry Kane osebenzisana lozulu, kwezentuthuko.

“Lawo maNGOs, abetholisa uzulu usizo lokudla uma kuthe kwaba lobunzima, ngeke esasebenza ngendlela ekhululekileyo, ngoba azotshelwa ukuba nikani uzibani lozibani, linganiki uzibani lozibani, lokho kusenziwa ngabalamandla akhona.”

Kodwa uhulumende uthi kasikho isizatho sokuba kube lokwesabela leli-Bill ngoba injongo yokulungisisa umthetho olawula ngezokusebenza kwenhlanganiso ezisebenza zizimele ukusiza uzulu, ngeyokuba kungaze kwaba lezephulamthetho, abenza okungekho emthethweni.

Lokhu kugcizelelwe ngumphathintambo wentuthuko yembuso yezabelo, umnumzana July Moyo ngesikhathi esethula umbiko wakhe emhlanganweni wokubonisana kwezokutholisa usizo lwezokudla oweFood Deficit Mitigation Strategy Sensitisation Meeting, kunsukwana ezisanda kwedlula.

“Ukuze siphumele obala singuhulumende, kumele sazi ngaye wonke umuntu ozongenela ukusiza abantu ukuze ukuthi ma kusenziwa amaphutha, abaphuma kuhulumende bazi njalo batsho lesi ukusona isivumelwano okwangenwa kiso.”

Kodwa abenhlanganiso ezizimeleyo bathi lanxa uhulumende esithi ulungile lumthetho athi ujonge ukulawula indlela ezisebenza ngayo, ulakho ukungamsebenzeli kuhle laye besithi lngoba eyo migoqo ilakho ukuphazamisa ukuqhutshwa kwenhlelo kakhulukazi lapho kuthe kwaba lomonakalo omkhulu, abantu bedinga usizo lwesiphangiphangi okufana lendlala, izulu lesikhukhula lokunye.

please wait

No media source currently available

0:00 0:03:57 0:00

XS
SM
MD
LG