amalinks wokungena

Breaking News

Abavumelani Lokuvulwa Kwezikolo Abazali beZimbabwe AbaseSouth Africa


Abazali beZimbabwe abasebenza kweleSouth Africa sebethule ukukhathazeka ngesimemezelo sikahulumende weZimbabwe esokuthi izikolo zizavulwa ekupheleni kukaNtulikazi ngesikhathi igciwane lecoronavirus lisidla amahabulo.

Inengi labazali laba abatshiye abantwababo ekhaya bezodinga imisebenzi kweleSouth Africa bakhuthaza uhulumende ukuthi acabangisise kahle ngenyathelo lakhe lokuvula izikolo.

Isizalwane seZimbabwe unkosazana Busi Mafinyela Ncube uthi lokhu okwenziwa nguhulumende yikufaka impilo zabantwana engozini ngabomo.

“Bazovula kanjani isimo seCovid-19 lokhe likhuphuka, inani labantu ababanjwa iCovid-19 lokhe likhuphuka. Bazovula kanjani abantwana? Akukho safe ngoba lezikolweni amanzi awekho, akulamasanitizer. Bazokuthathaphi lokho? Lamateachers azokuthathaphi khonalokho? Mina angivumelani lakho lokhu.”

Ngokutsho kukahulumende abantwana abafika izinkulungwane eziyisitshiyagalolunye (9,000) abe Form 4 le A Level yibo abazoqala ukubuyela esikolo besiyabhala imihloliso kusukela mhlaka 29 Nhlangula. Kuzakuthike mhlaka 28 Ntulikazi oForm 6, Form 4 labo Grade 7 bavule izikolo.

Ngemva kwamaviki amathathu bevulile kuzalandela ama Lower 6, Form 3 labo Grade 6.

Ngemva kwalokho kuzalandela amanye wonke amakilasi kucine ngalabo abalungiselela ukungena esikolo abe ECD.

Abanye bathi kuyethusa ukuthi kungathi uhulumende evele esehlukela khathesi ukupha uzulu amanzi ahlanzekileyo, kanti abantwana abanye bafundela phandle besekuthiwa konke lokhu kuzabe kulungile ngoNtulikazi.

Unkosazana Alicia Moyo yena uthi uhulumende uzayithathangaphi imali yokuthenga ama mask lemithi ebulala igciwane ezandleni evele elokhu esasilela ngemali yokulwisa leligciwane elizweni jikelele.

“Ukuthi uhulumende angakwanisa ukusisapulaya ngama mask lama sanitizer, lamanzi ngibonanje kuyisithembisonje kodwa engingaboni ukuthi singafezeka. Ngoba khathesinje ama gloves ayashorter ezibhedlela. Amanzi ayashorter khona njengakhathesi nje uyathola kuyikuthi kwesinye isikhathi siyahamba amalanga singelamanzi. So, ukuthi yikhona kuzalungiswa khathesi angiboni ukuthi yinto engenzeka.”

Njengobake izitulo lamathebuli lamakilasi kuluhlupho ezikolo ezinengi ikakhulu emaphandleni, umnumnzana Mbekezeli Moyo uthi kuphica umqondo ukuthi kuzokwenziwa njani ukuthi bangasondelelani laba bantwana nxa sebefunda.

“Ngokubona kwami angiboni ukuthi uhulumende walapha ekhaya angenelisa ukuthi abenawo ama desk angenelisa bonke abantwana ukuthi bakwazi ukuthi babe lesocial distancing ukuthi bayehlukane bengahlali duze duze uma bebhala imihloliso yabo. Ngibona kuzaba lukhuni kakhulu futhi kuzoba nzima kakhulu ukuthi uhulumende enelise ukuthi aprovayide zonke izikolo ezilezidingo.”

Inhlanganiso zababalisi lazo azivumelani lenyathelo likahulumende leli zisithi kufanele kube lobufakazi bokuthi zonke lezi izinto sezilungisiwe kungakethulwa usuku lokuvulwa kwezikolo.

Kodwake uhulumende uthi ukuvulwa kwezikolo kudluliselwe phambili ngenyanga yonke kwaya ku 28 Ntulikazi ukuze kuphiwe ugatsha lwezemfundo ithuba lokuluqoqa konke okudingakalayo. Uthi ababalisi sebeqalile ukufundiswa ngendlela zokwenqabela ukumemetheka kwaleli gciwane ezikolo.

XS
SM
MD
LG