amalinks wokungena

Breaking News

Amalunga Edale lePhalamende Emazweni AweSADC Akhuthazwa Ukubumba Imithetho Yokulondolozwa Kwamalungelo Oluntu


Amnesty International
Amnesty International

Abenhlanganiso elwela ilungelo loluntu eye Amnesty International, bakhuthaza amalunga edale lephalamende emazweni awenhlanganiso yomanyano wamazwe angezansi kwezwekazi leAfrica, eyeSouthern African Development Community (SADC) ukuba aqinise imizamo yokubumba imithetho elondoloza ilungelo loluntu kulumhlubulo.

Abe Amnesty International baveze lokhu embikweni owethulelwe abezindaba iPress Release, besithi inhlolisiso esithe yenziwa iveza ukuba inengi labohulumende bamazwe akumanyano weSADC, esecatsha ngomkhuhlane we COVID-19 ukuhlukumeza uzulu.

Obona ngobudlelwano labezindaba emhlubulweni wangezansi kwe Africa kuAmnesty International, umnumzana Robert Shivabvu uchasisa kabanzi ngalesi sixwayiso sabo.

“Kusukela kweleAnglola, Lesotho leZimbabwe, abantu bahlukunyezwe kabuhlungu ngamapholisa, befela khona ukuthi basebenzisa ilungelo labo lokutshengisela ukukhonona kwabo kanye lelokuthi babuthane.

Abasakhulayo abathathu beMDC Alliance, eZimbabwe, uJoana Mamombe, Cecilia Chimbiri lo Netsai Marova bathunjwa ngemva kokutshengisela bekhonona phezu kokwehluleka kwazo iziphathamandla zikahulumende, ukubeka indlela zokusiza ngazo abayanga ngalesi sikhathi se Lockdown.”

Enye ingcwethi kwezombusazwe lokulondolozwa kwamalungelo oluntu, umnumzana Jacob Ndaba uvumelana labeAmnesty International.

“Sikusigaba lapho abantu asebencindezelwe kakhulu, amalungelo abo esephulwa mahlayana yilabo ababusi esilabo lapha ikakhulu emazweni ethu wona lawa awe SADC anje ngaboZimbabwe. So ngibona kuqakathekile ukubana kukhangelisiswe sibili lokhu, ngoba hayi, ugubhane lweCOVID-19 siyalubona sibili, lukhona kodwa akufuzanga phela lusetshenziswe njengesikhali sokuncindezela amalungelo abantu. ”

Okugcizelelwe ngesinye isakhamuzi seHarare umnumzana Collins Ncube othi isikhathi se COVID-19 sesiveze obala ukuba inkokheli emazweni aweSADC ayilandaba lenhlalakahle kazulu.

“AmaCOVID-19 regulations lawa asesetshenziswa ukudlwangula abantu, asesetshenziswa ukuncindezela ama rights ezizalwane zeZimbabwe lapha. Sesinanzelele ukuthi sokungani sokuyi trend engingathi mina, uzabona ukuthi kuyayenzakala kweleSouth Africa, kuyayenzakala kubo Mozambique, kuyayenzakala emazweni atshiyeneyo ukuthi abantu, sokula marecords of ama human rights abuses amanengi ngesikhathi se COVID-19 lapho esikhangelele khona ukuthi abantu basezindlini. Ama abuses akhona asuka abe manengi, usuzibuza ukuthi iCOVID-19 isiyi excuse yokuthi abantu balinyazwe?. And indaba zakhona azibi le follow up. ”

Abe Amnesty International bathi sebenzelele ukuba kusukela eAngola, Lesotho Zimbabwe, lakwamanye mazwe angamalunga kube lokuqansa kwezehlakalo zokusetshenziswa kodlame ngabezomvikela ikakhulu amapholisa lapho bebopha labo abaphakamisa ilizwi lokusola ukwephulwa kwelungelo loluntu kanye lokwaliswa kwabantu ukubuthana loba ukutshengisela kucatshwa ngeziqondiso zokuvimba ukumemetheka kweCovid 19. Bathi njalo akwenzakali kweleZimbabwe kuphela kodwa kwamanye amazwe angomakhelwane njenge Mozambique lapho okutshona kuthunjwa kuvalelwa abantu emajele mahlayana bengathonisiswa besithi konke lokhu kumele kuphele ngoba kuyikwephula ilungelo loluntu.

Baqhubeka bethi sebenanzelele njalo inkethabetshabi ekunikweni usizo kulabo abathintwe ngubhubhane lwe COVID-19. Besithi amalunga amadale ephalamende emazweni aweSADC sokuyisikhathi okumele asukume akhulumele uzulu oncindezelweyo ongela thuba lokuzikhulumela emazweni akulumhlubulo.

Imizamo yokuthola icele likahulumende ngalumbiko wabeAmnesty International wehlule, ngoba ngesikhathi loludaba lulotshwa, lumsakazo ubungakatholi impendulo kwabogatsha olubona ngezobudlelwano labakwamanye amazwe ngemva kokuba unobhala wogatsha lwezokukhitshwa kwemibiko umnumzana Nick Mangwana etshele lintathelizindaba ukuba yibo okumele batsho umcabango kahulumende ngaloludaba.

Udaba lwamalungelo oluntu kuSADC siluphiwa nguMavis Gama
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:34 0:00
XS
SM
MD
LG