amalinks wokungena

Breaking News

EleBotswana Liliswana Lokuqonga Kwamacala Okudlwengulwa Kwabesifazana


UMongameli Mokgweetsi Eric Keabatswe Masisi
UMongameli Mokgweetsi Eric Keabatswe Masisi

EleBotswana lithi selizavula ugwalo labadala amacala odlakela kanye lokuhlukumeza ikakhulu abesifazane labantwana.

Inombolo ezikhitshwe yinhlanganiso ebona ngenani labantu umhlaba wonke jikelele, eyeWorld Population Review, ziveza ukuthi iBotswana, isilandela eleSouth Africa kuluhlu lwamazwe alenani eliphezulu lamacala okudlwengulwa kwabesifazane.

Umongameli Mokgweetsi Masisi wakweleBotswana uthi uhulumende wakhe usendleleni yokufaka umthetho okhangelane loku qeda udubo lokuhlunyezwa kwabesifazane kanye labantwana.

“Umthetho lo uzadluliswa edale lephalamende ngoLwezi. Umthetho lo ukhangele ukuthi kube lezijeziso ezilukhuni, njalo sivule ugwalo lapho okuzalotshwa bonke abagwetshelwe amacala okudlwengula.”

Unkosikazi Sindiso Sibanda isizalwane seZimbabwe esesihlala kweleBotswana, uthi abesifazane abahlaliseki phezu kokuqonga kwamacala okudlwengula, kanye lokuhlukunyezwa mahlayana kwabomama.

“Njengo muntu ongumama, angizizwa ngivikelekile ngalezinsuku, ngoba abantu okumele basivikele yibo abasilimazayo. Obaba bayasigwaza, obaba bayasidubula, obaba bayasibulala, obaba bayisidlwengula. (Kodwa) yibo abantu laba okumele basivikele.”

UNkosikazi Sibanda uthi sekutshengise ukuthi umthetho kawuvikeli omama ngoba abantu abadala amacala la, bayaphuma ejele kungaguquli lutho.

“Abomthetho labo bayehluleka. Babopha umuntu bamfake ejele, kodwa ungumama owalimalayo, ngemva kweminyaka uhlangana laye umuntu owakulimazayo esephumile ejele. Kubuhlungu.”

Umnunzana Stanley Ncube uthi kufanele kube lohlangothi lwabomthetho, olukhangelane lamacala okudlwengula kumbe ukuhlukunyezwa kwabomama labantwana.

"Kukhanya udlakela kubomama labantwana luyaqhela. Thina njengamadoda aqotho besicela ukuthi ngabe amapholisa aba logatsha olizimele lodwa olukhangelane lamacala la, ukuze benelise ukukhipha laba bantu phakathi kwethu.”

Esikhathini esisanda kwedlula sekubulewe omama abathile abadabuka eZimbabwe, amacala akhona elokhe engakaphutshi.

Omunye umama weZimbabwe utholakale ebulewe endlini yakhe ngenyanga edluleyo emzini weMolepolole ngaphandle kwesigodlo iGaborone.

Kusenjalo eleBotswana linanze iminyaka engamatshumi lane lamuhla, lokhe lathola uzibuse ngomnyaka ka1966. Kodwa bekuthule kungelamadili, njalo uhulumende utshele abantu ukuthi bengahamba hambi, ngenxa yokumemetheka komkhuhlane weCOVID-19.

XS
SM
MD
LG