amalinks wokungena

Breaking News

Udubo Lokunatha Utshwala Okwedlulisa Amalawulo Lubikwa Luqonga eZimbabwe


Alcoholics-Anonymous
Alcoholics-Anonymous

Inengi labaphatheke kunhlelo zokuba behlukane lokunatha utshwala asebesibangeni sokunatha okwedlulisa amalawulo, ababambisana labenhlanganiso ye Alcoholics Anonymous – AA, eHarare, bathi okuqakathekileyo yikuba umuntu avume kuqala ukuba uselenkinga elakho ukuphazamisa impilakahle yakhe leyemuli yonke lapho esebona ukuba usenatha okwedlulise amalawulo.

Umnumzana Tedious Munjanja osele iminyaka emithathu etshiyileyo ukubunatha lobotshwala athi wayebuphuza okwedlulise amalawulo uthi wananzelela ukuba ulenkinga ngemva kokubhubha kwendodana yakhe eyayiyona yodwa kanye lomfowabo ayenatha labo yonke imihlobo yotshwala.

"Engangikwenza njengemdlalo yena wakulandela wacina esengonatha okwedlulise amalawulo. Wangena engozini yomgwaqo walimala kakhulu kubangelwa yindlela ayesenatha ngayo, kwakulusuku lwe Boxing Day. Wabhubha iminyaka emithathu eyedluleyo ngemva kokuba elimale kakubi kuleyo Ngozi yemgwaqweni eyabangelwa yindlela ayesenatha ngayo. Sangiphatha kubi leso sehlakalo sokubhubha kwendodana yami, ngazethesa umlandu ukuba yimi engakubangelayo ngoba wayesenatha yiloba yiwuphi umhlobo wotshwala okuyinto ayeyibona ngiyenza sikhathi sonke nxa ngilaye.”

Kulaphoke abona kufanele adinge usizo kungcwethi lanxa evuma ukuba kwakungelula ekuqaleni. U Munjanja uthi kungalesi sizatho efisa ukusungula indawo lapho kungaya khona abalodubo olufana lalolo alalo I Habilitation Centre emveni kokunanzelela ukuba lukhulu udubo elizweni. Okumqoka u Munjanja uthi yikubhekisa konke umuntu akwenzayo kuNkulunkulu ngoba enguyena otholisa amandla wokuthi umuntu aphumelele kikho konke akwenzayo.

Okuyinto esekelwe ngomunye njalo osewazinikela ukutshiya ukunatha utshwala ngendlela ayesenatha ngayo umnumzana Luckson Thomas. UThomas uthi waqala ukunatha ngendlela edlulise amalawulo esesesikolo ekuSecondary ngoba wayezizwa engaphelelanga njalo engemukeleki.

“Izinto zazingangihambeli kuhle ngekhaya, ngangikhulumisani labazali, ubudlelwano labo bungasahambi ngendendlela. Ngangizizwa ngingongasfuni ukuba kulomhlaba ngaphakathi kwami, ngasekusimo esibi kakhulu. Ngavuka kwelinye ilanga ngemva kokuba ngithakazelele iminyaka engamatshumi amabili lanye ( 28th birthday ) mhla ka 16 kunyanga ka Ntulikazi ngemva kokuba ngiye zijabulisa labangane nginatha okwedlulise amalawulo. Kwaba lusuku olubi kakhulu mhlalokho, ngatshaywa kakubi ngalobo busuku kwenye indawo lapho kunathwa khona, ngemva kokuba sengiwadlile amabele.

“Kungalolosuku uThomas athi kwathi dlwe kuye ukuba udinga usizo kwaba yikuqala ukukhulumisana labazali bakhe abamxhumanisa labenhlanganiso ye Alcoholics Anonymous – AA. Laye useleminyaka emithathu watshiyayo ukunatha utshwala, esewaphindela eUniversity ngemva kokutshiyela izifundo zakhe endleneli.”

Abelapha ngendlela zesintu okubalisa u Dr Ngwenya bathi enye yembangela yaloludubo yindlela uzulu asephila ngayo kanye lokudla akudlayo lemihlobo yotshwala abunathayo.

“I Alcohol abuse isiqongile, utshwala endulo loba lakhathesi, ayisikho kudla, utshwala yingozi. Sebengena ke ekunatheni utshwala, kancane kancane sebengena ku alcohol abuse, ingqondo, ama neurons sesifa. Kasela mkantsho, kasela mandla, kasela desire eyokuthi aphumelele ngoba uhlala edakiwe ngenxa yezenzakalo zonke lezi.”

UNgwenya uthi akupheleli ekuphazamiseni impilo yalowo osenatha okwedlulise amalawulo kodwa kuchathakela lakumhuli yakhe, esikhathini umuzi ucine usuchitheka.

“Angithi uthethe lowo umanatha utshwala o depressed. Kuyini okwenzakalayo ngesikhathi lowo onathayo esebhawa ngo 10, 11 everyday, owangakibo, umkakhe, imhuli yakhe, izihlobo zakhe? Uyabona I stress lesi sesichaphile sesisuke kulo ujaha lowo sesingene kumkakhe Labantwana lezihlobo, sebeqalisa ukunyeyana lakho konke okwenzakala ezindlini, liyakwazi ngcono. Ngoba ngicela ukuthi I programme le nxa siyikhuluma icebise abantu and sithole indlela eyokuqeda I problems lezi.

Uqhubeke elandisa ngezinye zezizatho ezifuqa umuntu ukuba aphethe esekulinkinga yokunatha utshwala okwedlulisa amalawulo.

“Ukuthi umuntu nxa esecabanga ukuthi indubeko, amagetsi akula, amanzi akula, i fuel akula, imithi ezibhedlela angaze agule akula, kala zigqoko ugqoka impahla zemkambo leziyana ezagqokwa ngamakhiwa e Europe kumbe e America. Yiyo I Sunday Best yakhe amele ayivumbulule, eyagqokwa ngomunye umuntu, engela size enye. Umbangazwe lo lawo usuphambanisekile usingenise lapho okungekuhle khona asizange sikulwele lokho. Usingenise esigabeni esingayisiso, I economy isidilikile.”

Omunye wabodokotela abasebenza kuhlangothi lwemikhuhlane yengqondo esibhedlela se Parirenyatwa Psychiatric Unit engu Clinical Psychologist osafundela umsebenzi u Dr Charity Mbuvah ulandisa ngengozi ekhona nxa umuntu enatha utshwala ngendlela edlulise amalawulo.

Uthi isilinganiso sabanatha utshwala ngalindlela liqhubeka liqansa kukhangelwa abeza esibhedlela seParirenyatwa Psychiatric Unit ukuzadinga usizo lokwelatshwa.

Unkosazana Thando Gwinji wenhlanganiso ye National Coordinator of Activist Zimbabwe ulandisa ngokunye kokwenza bafune ukuthatha imiphefumulo yabo abantu.

Ubufakazi obuvela kwabohlangothi lwezempilakahle yengqondo esibhedlela se Parirenyatwa Psychiatric Unit buveza ukuba liyaqhubeka liqonga inani labazodinga usizo lokwelatshwa kulesi sibhedlela ngodubo lokunatha utshwala okwedlulise amalawulo, phakathi kukaZibandlela kusiyafika inyanga edluleyo kaNhlangula, abesilisa beyibo abanengi ukwedlula abesifazane.

please wait

No media source currently available

0:00 0:05:51 0:00

XS
SM
MD
LG