Ikhansili yedolobho lakoBulawayo ibambene lohlangothi lwezempilakahle sebeqalile uhlelo lokuhlaba abantwana ezikolo abaleminyaka esukela kutshumi lasithupha -16 ijekiseni eyokuzivikela kugciwane leCOVID-19.
Lokhu kwenzakala ngesikhathi uhlangothi lwezempilakahle lubika ukuba kulomuntu oyedwa obulewe ngumkhuhlane weCOVID-19 izolo eZimbabwe kwathi abedlula amakhulu amahlanu – 52 bahlolwe batholakala belegciwane leCoronavirus. Abantu abedlula inkulungwane ezine lengxenye – 4,699 sebabulawa ngumkhuhlane weCOVID-19 kusukela ngoMbimbitho nyakenye.
Ukumemetheka kwegciwane leCOVID-19 elizweni kwenze ukuba uhlangothi lwezempilakahle luvumele abantwana abaleminyaka ephezu kwetshumi lasithupha – 16 ukuba behlatshwe ijekiseni yokuzivikela kumkhuhlane lo.
UMqondisi wezempilakahle kukhansili yedolobho lakoBulawayo, uDokotela Edwin Sibanda, uthi baqale ukuhlaba abantwana laba kusukela ngoMvulo.
“Kusukela ngoMvulo zilitshumi lanhlanu siqale ukuhlaba abantwana abaleminyaka elitshumi lasithupha labaletshumi lasikhombisa inengi labo lisezikolweni. Ngenxa yalokho uhlelo lwethu lugxile kakhulu ezikolo sisebenzelana logatsha lwezemfundo oluqoqa abafundi lababalisi babo ababona ngezempilakahle abababiza ngokuthi ngama School Health Master asebafundiswa ukukhuluma labazali labafundi ngaloluhlelo.”
UDokotela Sibanda uthi bancediswa kuhlelo lolu yinhlanganiso ezimeleyo.
“Inhlanganiso yeOrgnisation for Public Health Intervention and Development, basiphathisa ngezimota, amafutha ezimota, omongikazi, okuncinyane okuya ethunjini ngoba umsebenzi umkhulu, ngoba siyazi ukuba izikolo zakoBulawayo zilamaviyo alitshumi kusiyaphezulu, siyabe silanda oForm 3, 4, 5,labo Form 6. Uhlelo luhamba kuhle izibalo sizazithola ngokuya kwamalanga.”
Umzali olomntwana ohlatshwe ijekiseni, uNkosikazi Nokuthula Mlotshwa uthi sebathola incwadi ezazicela ukuba bavumele abantwana behlatshwe.
"Sesathola incwadi ezivumela ukuba abantwana bahlatshwe ijekiseni elivikela iCovid-19 kuhle lokho ukuba abantwana bahlatshwe.”
Olwela amalungelo oluntu, uNkosikazi Patricia Tshabalala, uyalwamukela uhlelo lolu kodwa uthi ukhathazekile ngokungafundi kwabantwana abasebezaqala ukuloba imihloliso.
“Abantwana laba bahlale isikhathi eside bengafundi, bambalwa abenze amaextra lessons kumbe abayenelise ukungena bafunde ebulenjini ngikhathazekile ukuthi bazabhalanjani imihloliso.”
Kwele Zimbabwe kulabantu abedlula izigidi ezintathu lengxenye - 3.5 million asebehlatshwe okwakuqala ijekiseni yokuzivikela kugciwane leCOVID-19 labedlula izigidi ezimbili lengxenye 2.7 million eyesibili.