amalinks wokungena

Breaking News

Badlana Ingqondo Ngohlelo Lwezempilakahle


Uzulu upha imibono ehlukeneyo ngohlelo lukahulumende lokutholisa izifundo eziphathelane lezempilakahle olweNational Health Service Training and Induction Modules phansi kwePublic Service Academy.

Lokhu kuvezwe ngumphathintambo wezokwethulwa kwemibiko uNkosikazi Monica Mutsvangwa emhlanganweni lentathelizindaba wokuzethulela okuvunyelanwe emhlanganweni wedale labaphathintambo eleCabinet.

"Lezinhlelo zizosiza ukutholisa abakuhlangothi lwezempilakahle lolu ulwazi oludingakalayo ekuqhubeni imisebenzi yabo, ukusebenza ngendlela ethuthukileyo, ukuqakathekisa isizwe sabo lemisebenzi eyenziwa mgceke kanye lobukhokheli obuqotho.”

Umqondisi wenhlanganiso ezimeleyo eye #This Constitution uNkosazana Abigirl Mupambi uthi akaboni injongo yalezi zifundo.

"Ungananzelela eZimbabwe sivele silama Training Institutions, athize njalo a-trainer these Health Workers. Kungani singahlanganisi la ma-programmes kube yinto eyodwa mhlawumbe eqhutshwa under those institutions. Uma sekubuya njenge proposal, ngathi yinkalakatha ye-proposal, does that mean ukuthi linto izabe vele isizimele laphana. Khathesi kunje kule Hebert Chitepo School of Ideology. Ngithemba ukuthi linto layo is focusing much on issues of Patriotism?

UNkosazana Mupambi uthi njalo akucaci ukuthi luqondiswe kubaphi abantu loluhlelo.

"Khathesi kunje abantu badinga ukuzwisisa ukuthi linto kambe ingabe ihlanganisela abantu abavele abakuHealth kumbe sithi izabe isenziwa yilaba abayabe befuna ukungena kuHealth?. Is it a compulsory course kumbe yi-course okufuze ifundwe nguye wonke umuntu ozabe engaphansi kweMinistry of Health?.

UMnu. Effie Dlela Ncube, owenhlanganiso ebona ngezamalungelo abathengi eye National Consumer Rights Association, ugcizelela kulokho.

"Yebo kambe khona empilweni kuyadingakala ukuthi izisebenzi zonke kunye lezempilakahle, zibe kwazi umsebenzi wazo njalo ziqhubeke ziziqeqeshisa, zizikhulisa olwazini lwemisebenzi leyo abayabe beyisebenza. Kodwa ke kakufanelanga kwenziwe kube yinto yokupoqelela abantu njengalokho osekusenziwa, sekusiba yiNational Service, sekusiba ngama Green Bomber, okokuthi badonselwe ngenkani ukuthi kumele lifunde lokhu ikakhulu nxa sikhangela isimo somnotho ukuthi sinjani."

Ukhuthaza uhulumende uNcube, ukuba akhuthalele ukuthuthukisa isimo sezisebenzi zakhe hatshi lokho okunye okungazwisisekiyo.

"Izisebenzi zezempilakahle zivele zingaphili kahle amatitshala engaphili kahle, uhulumende ubefanele enze into ezavusa i-economy, ezavusa imisebenzi, ikhulise lemali abayizuzayo, kulalokhu ukufuqela abantu ukuthi bayefundiswa into engadingakaliyo ngalesi sikhathi.”

Lumsakazo uxhumane loMnu. Simbarashe James Tafirenyika, okhokhela inhlanganiso yeZimbabwe Urban and Rural Council Nurses Workers’ Union, othi lanxa kukhangeleka kukuhle lokho okutshiwo nguhulumende, inkinga izakuba khona kwezokwenza lokho.

“Okumqoka okumele kulungisiswe ngokokubona ukuthi, ziyalungiswa lezonkinga uhlangothi oluthize kumbe ugatsha oluthize kumbe ikilinika ethize loba isibhedlela, kuba yikho akuqakathekisayo uhulumende ukukulungisisa.”

Umphathintambo wogatsha olubona ngezezisebenzi zikahulumende, lezisebenzi zonke jikelele kanye lenhlalakahle kazulu ( Public Service, Labour and Social Welfare), uProffesor Paul Mavhima, ulandisa kabanzi ngaloluhlelo oseluzosungulwa ukuthi luzosebenza kanjani.”

“Lolu kuluhlelo oluzoqhutshwa kwabavele besemsebenzini, luqalele kulabo abakuhlangothi lwezempilakahle lapho bezotholiswa khona izifundo ngenjongo yokubaenza baqhube umsebenzi wabo ngokwesibanga esiphezulu. Okunye kwakhona kuphathelane lendaba zokwanelisa ukuxazulula inkinga, ukuthatha izinqumo, kanye lobukhokheli obuhle.”

Uthi kalulutsha loluhlelo uProfessor Mavhima ngoba lwaluvele luqhutshwa esikhathini sangemuva lanxa beselungasalandelwa okweminyaka engamatshumi amabili edluleyo.

“Bafundiswe ngezokuziqhenya ukuthi bayizizalwane zeZimbabwe, sanelise ukwenza izisebenzi zonke zikahulumende ukuthi zisekele umbono othi wona eleZimbabwe lingaguqulwa, lingenza ngcono, njengalesi sikhathi sikhuluma ngohlelo lwe-Vision 2030. Phezu kwakho konke, banelise ukuzwisisa inhlelo zikahulumende njengolwe NDS1.”

Kodwa uhulumende akakatsho ukuba luzoqala nini ukulandelwa loluhlelo lwe National Health Service Training.

Udaba Esilethulelwe NguMavis Gama
please wait

No media source currently available

0:00 0:04:53 0:00


XS
SM
MD
LG